#Religious_Conflict_and_Peace”.

#Religious_Conflict_and_Peace”. 

Around the world, we have so many religions. Especially, we have four main religions; Hinduism, Buddhism, Christianity and Islam. And also we have other major religion; Jainism, Sikhism and Confucianism. All the religions in the world are coexist peacefully and all the religious people in the world believe in their religions peacefully. But we have conflict nowadays. The conflicts and violence are happening nowadays. That’s why, all the spiritual leaders and all the religious people are finding the way to solve that conflict and finding the way out of conflict. And we have problems why the conflicts are coming in the world and why all of the conflict happening nowadays are related to the religions. We have to find the problems. Yes, we have problems, and I have three problems. These are: #Exclusivism, no. 1 and the second one is #A_Rare_Dialogues in spiritual leader and the last one is #Superstitious.
.
The first one: Exclusivism – that is meant spiritual leader and religious people, they think their religion is good, other religions are bad. They just only look at their religions. They don’t care about other religions. They just know our religion is right. Whatever we have done in our religion is right and whatever we have done, what the teaching of our founder is right. The others are wrong. They think like that. That’s why, unnecessary conflicts are happening in religions. 
.
The second one is A Rare Dialogue – between religions, A Rare Dialogue. They have no conversations between them. They have no studies between them. They have no scholars in different religions. For example: in Buddhism, they have no scholars in Islam. In Islam, they have no scholars in Buddhism. There may be a few scholars. It’s not enough. We have to learn more about other religions. If we want to promote our religions and if we want to end up the conflicts in religions, we have to learn more about other religions. We should have dialogue between religions. If we have dialogues between religion, if we know about the inner core of religions, we’ll end up conflicts between religions. 
.
The last one is: Superstitious – and Fanaticism – we may say Fanaticism. In this step, we have two more steps: Traditional way and Rational way. Every traditional person and the believer in a traditional way, they believe the former method of religions. They are not flexible and they are not rational. They just follow their mothers’ religions and they just follow their parents’ religions. They don’t what they are believing, they don’t know why they are believing and they don’t know how they have to believe in their religions. That’s why, they follow the only traditional way. That one is one cause of happening conflicts. 
.
We should have a rational way. The rational way is flexible. We can change an others unnecessary thing in religions. We should hide some other unnecessary things in religions. For example: Muslims – they have four wives. They just complain four wives. The muslin man can have four wives and they don’t eat meat. Just like this. We just complain outer shell. We don’t go into the inner core. That’s the problem of rational way. So we have these problems and we have to solve that one.

In my conclusion, I have one quotation of Dalai Lama. Dalai Lama, he said that whether we don’t believe in religions, whether we don’t believe in Rebirth, whether we don’t believe in God or not. We are appreciated, we appreciate #Kindness and #Compassion. So no matter how we are different from each other and no matter how we are different from other different religions, it doesn’t matter. We should have Kindness and Compassion in our religion. We can be peaceful living. 

All human beings be free to believe in your religions peacefully!

Education links

   Education Links

www.grammarmechanics.com/hptest.swf
www.learn4good.com/languages/english_level.htm
www.dailywritingtips.com/grammar-test-1
www.englishleveltest.com
www.cambridgeenglish.org/test-your-english
www.test-my-english.com
http://www.prospectburma.org/

http://www.studentcentre.info/

http://www.soros.org/

http://www.ex-rit.org/rit.asp

http://www.acu.edu.au/

http://www.abfsu.net/

http://www.nationmaster.com/

http://www.ibiblio.org/

http://www.ejcanadacollege.com/

http://www.childsdream.org/

http://myanmarstudyabroad.org/

http://www.thabyay.org/

https://www.studentloan.com/pay_for_college/collegeloans.htm

http://everythingyouwantedtoknow.com/

http://www.ngoinmyanmar.org/

http://www.ibiblio.org/BurmaEducation/frame.html

  LEARNING ENGLISH

-English Lessons on Youtube Click here to study

-A4esl Good English Lessons Click here to study

-ESL English Lessons Click here to study

-ESLparty English Lesson Click here to study 

-Englishclub Lessons Click here to study

-Livemocha English LessonsClick here to study

www.talkenglish.com

      Teaching & Learning English

-Exchanges state gov education English teaching Click here to study

-Exchanges state gov education English teaching resource Click here to study

-Exchanges state gov education English teaching onlineca Click here to study

-Exchanges state gov education English teaching eal-res Click here to study

-Good video training series, the Way We Teach English Click here to study 

-English online courses with Vedio Click here to study

-English courses oelp Click here to study

                  Dictionary

-Oxford advance dictionary Click here to have a look

-Webster dictionary Click here to have a look

-Myanmar elibra dictionary Click here to have a look

-Saing dictionary Click here to have a look

http://www.burmese-dictionary.org/

http://www.ornagai.com/

 The English-Thai, Thai-English dictionary includ translation :

Go here http://translate.google.co.th/#

"နိဗၺာန္ေရာက္ဖို ့..ပထမ ေျခလွမ္း"
••••••••••••••••••••••••••
( ဒုတိယပိုင္း )

ဒါဆိုေကာင္းပါၿပီ..ဒုတိယပိုင္း ကို ဆက္လက္တင္ျပရရင္...
"သကၠာယဒိ႒ိ"ကို ဘယ္လိုတရားနဲ႔ ႐ႈမွ သကၠာယဒိ႒ိ ျပဳတ္ပါလိမ့္မလဲ...ဆိုေတာ့..
"ဒိ႒ိ..ျဖဳတ္နည္း" ဆိုတဲ့ မိမိရဲ ့ ေခါင္းစဥ္အတိုင္း ဆက္လက္တင္ျပရရင္...
"သကၠာယဒိ႒ိ" ျပဳတ္တယ္ဆိုတာ..
"မဂၢင္ရွစ္ပါး"နဲ႔ ႐ႈမွ ျပဳတ္ပါတယ္။
"မဂၢင္ရွစ္ပါး" ကို အုပ္စု ၃ မ်ိဳး ခြဲၿပီးေတာ့.."သီလမဂၢင္၊ သမာဓိမဂၢင္၊ ပညာမဂၢင္"ရယ္လို႔ ဆိုၿပီး ေျပာဆို သံုးႏႈန္းၾကပါတယ္။
အဲဒီ ၃ပါးကို "သိကၡာ( ၃ )ပါး လို ့လည္း ေခၚပါတယ္။
၁။သီလမဂၢင္ ( ၃ )ပါး
၂။သမာဓိမဂၢင္ ( ၃ )ပါး
၃။ပညာမဂၢင္ ( ၂ ) ပါး.. ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ ( ၈ )ပါး စလံုး စံုရင္ေတာ့ နိဗၺာန္ ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္ပါတယ္။အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ေျပာရရင္ေတာ့.. နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳမွ ဒီ မဂၢင္ ( ၈ )ပါး စံုပါတယ္လို ့ ဆရာေတာ္ႀကီးက မိန္ ့ၾကားဘူးပါတယ္။
ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့နားလည္လြယ္ေအာင္ ရွင္းျပရရင္ ပထမဦးစြာ တရားစတင္ ရႈမွတ္မယ္ဆိုရင္ " မဂၢင္ ( ၅ )ပါး" ကို မိမိရဲ ့သႏၲာန္ မွာ ရွိလာေအာင္ အရင္အားထုတ္ရပါတယ္။
အဲဒီ ( ၅ )ပါးကေတာ့..
" သမာဓိမဂၢင္( ၃ )ပါး နဲ ့ပညာမဂၢင္( ၂ )ပါးဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
သမာဓိမဂၢင္( ၃ )ပါးကေတာ့..သမၼာသတိ၊ သမၼာဝါယာမ၊သမၼာသမာဓိ တို ့ျဖစ္ၿပီးေတာ့၊
ပညာမဂၢင္( ၂ )ပါးကေတာ့..သမၼာဒိ႒ိ နဲ ့သမၼာသကၤပၸတို ့ျဖစ္ပါတယ္။
ဝိပႆနာ အားထုတ္မႈဟာ သြားရင္း၊လာရင္း၊ေစ်းေရာင္းရင္းလည္း အားထုတ္ႏိုင္တယ္ လို ့သိထားၾကတဲ့အတြက္ သမာဓိထူေထာင္စရာမလိုဘူးလို ့ထင္မွတ္တတ္ၾကပါတယ္။တစ္ကယ္ေတာ့ သမာဓိမဂၢင္( ၃ )ပါးရႈဉာဏ္ကိန္းမွသာ ပညာမဂၢင္( ၂ )ပါး ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
အထက္မွာ ေဖၚျပဖို ့က်န္ခဲ့တဲ့ တစ္ခုကေတာ့..."သီလမဂၢင္" ပါ။
"သီလမဂၢင္"( ၃ )ပါးက ေတာ့ "သမၼာဝါစာ၊ သမၼာကမၼႏၲ၊ သမၼာအာဇီဝ ျဖစ္ပါတယ္။
"သမၼာဝါစာ"ဆိုတာ...မုသားေရွာင္ၾကဥ္ ရင္ "သမၼာဝါစာ" ပါဘဲ။
"ပါဏာတိပါတ၊ အဒိႏၷာဒါန၊ ကာေမသု မိစာၦစာရ ကို မက်ဴးလြန္ရင္ "သမၼာကမၼႏ ၱ"၊
လိမ္လည္ေကာက္က်စ္ၿပီး အသက္မေမြးလို႔ ရွိရင္ "သမၼာအာဇီဝ"။
ဒါ "သီလမဂၢင္" ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။

သမာဓိမဂၢင္
အထက္မွာ ေဖၚျပခဲ့သလို "သမၼာဝါယာမ၊ သမၼာသတိ၊ သမၼာသမာဓိ ဒီမဂၢင္( ၃ )ဘာလို ့တြဲေနရသလည္း ဆိုေတာ့..
သူတို႔ ဖာသာ တစ္ခုစီ နဲ ့ ကိစၥတစ္ခုကို ၿပီးေအာင္မလုပ္ႏိုင္ၾကလို႔ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာ...
"သမာဓိ"တည္ေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတာ.."ဝီရိယ"လည္းပါရတယ္၊"သတိ"လည္း ပါရပါတယ္။ဒါမွ "သမာဓိ"တည္ႏိုင္ပါတယ္။
"သကၠာယဒိ႒ိ" ျပဳတ္ဖို ့အေရး "ဝိပႆနာ" အားထုတ္တဲ့အခါမွာ သမာဓိ တည္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ သမာဓိတည္ဖို႔ အတြက္"ဝီရိယနဲ႔ သတိ"မပါရင္ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ....
"သမာဓိမဂၢင္"မွာ ဒီ မဂၢင္( ၃ )ခု ကို ေပါင္းစည္း ထားတာပါ။
အ႒ကထာ ဆရာက ဘယ္လို ဥပမာ ေပးသလည္းဆိုေတာ့...

မမွီ႔တမီ ျဖစ္ေနတဲ့ ပန္း တပြင့္ ကို ခူးပံုနဲ ့ဥပမာ ေပးထားပါတယ္။
ဒီပန္းကုိ ဘယ္လို ခူးမလဲ ဆိုေတာ့.. တစ္ေယာက္က ခါးကုန္းေပးရမယ္။ တစ္ေယာက္က ကုန္းတဲ့ခါးအေပၚမွာ တက္ရမယ္။ တစ္ေယာက္က ေဘးကေနၿပီး ပခံုးေပးရမယ္...တဲ့။ တက္တဲ့လူ လက္ကိုင္ဖို႔ ေပါ့။ အဲဒီေတာ့မွ အေပၚတက္ၿပီး ရပ္တဲ့လူ ပုခံုးကိုင္ၿပီးမွ လက္တစ္ဖက္က ေနၿပီး လိုတဲ့ ပန္းကို ဆြတ္လို ့ရမယ္ေပါ့။
မမီ့တမီ ပန္းကို ဒီသံုးေယာက္ ေပါင္းမိမွ ပန္းတစ္ပြင့္ကို ဣေႁႏၵ ရရ ဆြတ္ခူးႏိုင္မယ္ ဆိုတဲ့ ဥပမာပါ။
ဒီလိုဆိုေတာ့...
ဒီ မမီ့တမီ ပန္း ဆြတ္ပံုမွာ ဘာေၾကာင့္တံုး.. ဆိုရင္...ရပ္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က ပန္းမဆြတ္ႏိုင္ဘူး … ။ ခါကုန္းေပးထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကလည္း … ပန္းမဆြတ္ႏိုင္ဘူး။ အေပၚတက္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္ဘဲ ပန္းကို ဆြတ္ခူးႏိုင္ပါတယ္ ။အေပၚတက္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကလည္း ယိမ္းယိုင္ႏြဲ႔ေနမယ္ ဆိုလု႔ိ ရွိရင္လည္းမဆြတ္ႏိုင္ဘူး။ ဒီ ပန္းတစ္ပြင့္ရဖို႔ သံုးေယာက္ကူရတယ္။
အဲဒီအတိုင္းပါပဲ...ဝိပႆနာ အလုပ္ လုပ္တဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြ ဟာ "သမၼာဝါယမ"ဆိုတဲ့ "ဝီရိယမဂၢင္"က ခါးကုန္းေပးတဲ့ လူနဲ႔တူတယ္၊ "သမၼာသတိ"ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က ပခံုးေလးနဲ႔ အနားနားက ကပ္ၿပီး ရပ္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္နဲ႔ တူပါတယ္ ။"သမၼာသမာဓိ" ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က ကုန္းတဲ့ အေပၚတက္ၿပီး ခုနက ပုခံုးကိုင္ၿပီး ဣေႁႏၵရရ နဲ ့အေပၚက ပန္းကို ဆြတ္ႏိုင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္နဲ႔ တူပါတယ္.. လို ့ဆိုပါတယ္။ ဒါျဖင့္ ပန္းတစ္ပြင့္ ရဖို႔ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ကူရသလဲ ဆိုေတာ့.. သံုးေယာက္ကူမွ ပန္းတစ္ပြင့္ ရသလို ဒီမွာလည္း ဝိပႆနာ အလုပ္ အားထုတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ဒီသံုးခု မပါလို႔ ရွိရင္ ျဖစ္ကို မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ သူတို႔သည္ "သမာဓိ" အၿခံအရံ "ဝီရိယ နဲ႔ သတိ" ဟာ သမာဓိ အားေပးမႈ တစ္ခုသာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဝိပႆနာ ရႈေတာ့မယ္ ဆိုရင္..သမာဓိရွိရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ သမာဓိတစ္ခုျဖစ္ဖို ံအတြက္ ဝီရိယ လည္းပါမွ သတိ ကလဲဲ ေဘးက ၿငိမ္ၿငိမ္ ပန္းဆြတ္ႏိုင္ေအာင္ ကိုင္ရသလုိ ဒါမွ "သမာဓိ" ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္က အေပၚကေန ပန္းဆြတ္ႏိုင္သလို...ဝီရိယ ကို လည္းလႊတ္လို႔လည္း မရဘူး၊ "သတိ"မထားရင္လည္း မရျပန္ဘူး၊ "သမာဓိ" မပါလို႔ ရွိရင္လည္း ရႈေနတဲ့ "အာ႐ံု"က စိုက္ခနဲ၊ စိုက္ခနဲ႔ မသြားဘူး …
ဒီေတာ့ ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့အေန နဲ ့ ဒီ "သမာဓိ မဂၢင္" သံုးခု ရွိေနရတဲ့ အေၾကာင္းကိုေတာ့ ရွင္းေလာက္ၿပီ လို ့ထင္ပါတယ္… ။
အထက္က စကားျပန္ေကာက္ရရင္...
သမာဓိမဂၢင္ မွာ သံုးေယာက္ေပါင္းမွ ကိစၥတစ္ခုၿပီးပါတယ္။
ထို႔အတူပဲ ..တဲ့။ ဓမၼမိတ္ေဆြတို႔ "ဝိပႆနာ" အားထုတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ သမာဓိ တည္ခ်င္လို႔ ရွိရင္ "သတိကို လက္မလႊတ္နဲ႔၊ ဝီရိယ ကို လည္း မေလွ်ာ့နဲ႔ … ။
ဒါမွသာ "သမာဓိ" လိုရာပန္းကို ဆြတ္ႏိုင္သလို ခုနက "အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ"ဆိုတဲ့ ေဝဒနာ ျဖစ္ပ်က္၊ စိတ္ ျဖစ္ပ်က္ေတြကို သူ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ မိေအာင္ ဖမ္းႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သံုးခု ေပါင္းမွ ကိစၥၿပီးတယ္ ဆိုတဲ့ဥစၥာ မျမင္ေသးဘူး … ဒီသံုးခုထဲက တစ္ခုခု လိုေနလို႔ ျဖစ္တာပါဘဲ။
ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့အေနနဲ ့...
ရႈမွတ္ေနတာၾကာလွၿပီ..ျဖစ္ပ်က္ကို မျမင္ေသးပါဘူး ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ေအာက္ကခါးကုန္းေပးတဲ့ ဝီရိယ နည္းေနတာ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေဘးကရပ္ၿပီး ပုခံုးေလး ေပးဖို ့ရပ္ေပးေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္လို တစ္ေယာက္ လို ျဖစ္တဲ့ "သတိ" ခ်ိဳ ႔ယြင္းေနလို ့ေသာ္လည္းေကာင္း ျဖစ္ရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္မို ့"သမာဓိ"ဟာ ျဖစ္ပ်က္ ရွိရာကို စိုက္ခနဲ၊ စိုက္ခနဲ မသြားပါဘူး …။
"သမာဓိ" ခ်ည္းသက္သက္ လည္း ဘာမွ မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး ။
ပန္း ေတြရဲ ့ အေကာင္းအဆိုးကို ေရြးတတ္ သလား ဆိုေတာ့...
"သမာဓိ" က ပန္းမီတာ ပဲ ရွိပါတယ္။ အေကာင္းအဆိုး ကို မေရြးတတ္ျပန္ဘူး … ။
ဘာလို ့လည္းဆိုေတာ့...
သူက တည္ၾကည္မႈ တစ္ခုသာ၊ ဒီ" အာ႐ံု" ရွိရာကို တည့္ေပးတာပဲ ရွိတာပါ။ သမာဓိ က ထိုးထြင္းၿပီးေတာ့..
ဒါ အျဖစ္ပဲ၊ ဒါ အပ်က္ပဲ၊ ေဟာဒါကေတာ့ သခၤါရပဲ။ ေဟာဒါက … အနိစၥ ပဲ၊ ဆိုတာက်ေတာ့..သူနဲ႔ မဆိုင္ပါဘူး ။ သိလည္း မသိပါဘူး။
သိဖို ့အတြက္က်ေတာ့...
"ပညာမဂၢင္" အကူညီပါရပါတယ္။
"ပညာမဂၢင္" ျဖစ္လာဖို ့အကူအညီ ေပးတဲ့ တရားသံုးခုဟာ. " သမာဓိ မဂၢင္" ျဖစ္တဲ့ " သတိ၊ဝီရိယ၊သမာဓိ"ပါ။ ပညာမဂၢင္ကို အကူအညီ ေပးတဲ့ တရားသံုးခု လုိ႔ မွတ္ထားၾကပါ။ ဓမၼမိတ္ေဆြ တို ့အတြက္ ထပ္တလဲလဲေရးေနတာဟာ.. စြဲသြားေအာင္ မွတ္မိေစခ်င္လို ့ပါဘဲ။
ဒီေတာ့..."ပညာမဂၢင္" က ဘာလဲဆိုေတာ္..
"သမၼာဒိ႒ိ နဲ႔ သမၼာသကၤပၸ"

"ပညာမဂၢင္"တစ္ခုတည္းမွာ "သမၼာသကၤပၸ"က ဘာေၾကာင့္လာတြဲေနရသလဲ ဆိုေတာ့..
ဥပမာ....
ဟိုဘက္ ဒီဘက္ အေကာင္းအဆိုး ေရြးခ်င္တဲ့ အကဲျဖတ္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ သေဘာမ်ိဳးေပါ့။နားလည္လြယ္ေအာင္ ေျပာေတာ့...အကဲျဖတ္ ဒိုင္ ေပါ့။
တျခားဥပမာအေနနဲ ့ ေျပာရရင္...
အသက္ႀကီးလာလို ့မ်က္စိအားနည္းတဲ့ လူအတြက္ မ်က္မွန္ မွာ ပါဝါဒီဂရီ Power ထည့္ေပး လိုက္တဲ့ အခါ ဒီလူဟာ လူငယ္တစ္ေယာက္ လိုပဲ သူျမင္ပါလိမ့္မယ္။လူငယ္လိုပဲ သူျမင္တယ္ ဆိုေတာ့ သူ႔မ်က္လံုးခ်ည္း သက္သက္ ျမင္သလား။ မ်က္မွန္ အကူအညီ ရမွ သူသည္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျမင္သလားဆိုတာ အကဲခတ္ၾကည့္ပါ။ မ်က္မွန္ဆိုတဲ့ အကူအညီ ကင္းမဲ့ေနလို႔ ရွိရင္ သူဟာ ျမင္ေတာ့ ျမင္ပါရဲ ႔ .ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မျမင္ႏိုင္ပါဘူး …။
ဒါ့ေၾကာင့္ မ်က္မွန္က "သမၼာသကၤပၸ" တူပါတယ္ ။မ်က္လံုးက "သမၼာဒိ႒ိ" နဲ႔ တူပါတယ္။သူတို႔ႏွစ္ခု… ကင္းလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ တစ္ခုကင္းရင္ ေတာ္႐ံုပဲ ျမင္ပါလိမ့္မယ္ …။
ဒါ့ေၾကာင့္..
အထက္ကေျပာတဲ့ ပန္းကို ဆြတ္ခူးတဲ့ေနရာမွာ ပန္းအေကာင္းကို တိက်စြာေရြးခ်ယ္တတ္ဖို ့မ်က္လံုး နဲ ့မ်က္မွန္ နဲ ့လိုတဲ့ သေဘာပါ။တိတိက်က် ျမင္ႏိုင္ဖို ့အတြက္ "သမၼာသကၤပၸ" အကူညီလိုပါတယ္။
တစ္ခုခု လုပ္ေနရင္ တစ္ျခားအကူညီလိုပါတယ္။
ဒါေပမယ့္...
" သီလမဂၢင္" က်ေတာ့ .. သံုး ခု ျဖစ္ေနေပမယ့္..သူတို႔က တစ္ခု လုပ္ေနရင္ ႏွစ္ခု မပါ ပါဘူး ။
ဒါက...သီလမဂၢင္ ရဲ ့ထူးျခားခ်က္ ပါ။
ဘာျဖစ္လို ့လည္းဆိုေတာ့...
သီလမဂၢင္ မွာ ပါတဲ့ ( ၃ )ခုမွာ
"သမၼာဝါစာ" ဆိုတာ
"မုသာဝါဒ, ပိသုဏဝါစာ, ဖ႐ုသဝါစာ, သမၹပၸလာပ၊ လိမ္လည္ ေကာက္က်စ္မႈကို ေရွာင္ၾကဥ္တယ္။ ၾကမ္းတမ္းမႈကို ေရွာင္ၾကဥ္တယ္။ ရယ္ေမာစရာ ေျပာဆိုမႈကို ေရွာင္ၾကဥ္တယ္။
အဲဒီမွာ သူ ေရွာင္ၾကဥ္ ပံုက တစ္ျခားပါ။
သူ ့ဖာသာသူ ဝစီကံ ေလးပါး ကို သာ သူ ေရွာင္ၾကဥ္တာပါ။

"သမၼာကမၼႏၲ" ကလည္း...ကာယကံ သံုးပါး ကို ေရွာင္ၾကဥ္တယ္ ဆိုေတာ့ သူတို႔ ျပဳလုပ္တာကိုက တစ္မ်ိဳးစီ ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ တစ္ခု လုပ္ေနတဲ့ အလုပ္ကို တစ္ခုက ဝင္ခြင့္ မရၾကပါဘူး။ အဲဒီလို.." သမၼာကမၼႏၲ" လုပ္ေနတဲ့ "ပါဏာတိပါတ၊ အဒိႏၷာဒါန၊ ကာေမသု မိစာၦစာရ ဆိုတာေတြကို သူ ေရွာင္ၾကဥ္ ေနတုန္း၊ "သမၼာဝါစာ"က ေရွာင္စရာ တရား မရွိပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ သူတို႔က နဂိုကတည္းကိုက "ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊မေနာကံ " ေတြ ဆိုတဲ ့သီလ( ၃ )ပါးဘဲ ျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ပါ။ ေရွာင္ၾကဥ္ပံု တူ လို႔သာ "သီလ"လို႔ နာမည္ ေပးထားလိုက္တာပါ။ အလုပ္ လည္းမတူပါဘူး … ။
ဒါေၾကာင့္ "မဂၢင္ ရွစ္ပါး" ထဲမွာ ဒီ သီလ( ၃ ) ပါးဟာ ဆိုလို ့ရွိရင္...
" ေလာကီမဂၢင္"လုပ္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွာ တစ္ခါတစ္ခါ ငါးပါး၊ တစ္ခါတေလ ေျခာက္ပါး။
ေျခာက္ပါး ဆိုလုိ႔ ရွိရင္ "သမၼာကမၼႏၲ" ကဝင္လာ လို႔ရွိရင္ ဟိုႏွစ္ခုက ထြက္သြားပါတယ္ … ။
ဒါေၾကာင့္ "ဝိပႆနာ" ႐ႈတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ မွာ "သမၼာကမၼႏၲ" ဝင္လာလို႔ ရွိရင္ ဟိုႏွစ္ခု ထြက္သြားပါတယ္။ ဒါျဖင့္ ဝိပႆနာ ႐ႈတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ မွာ "သမာဓိ နဲ႔ ပညာ"ကေတာ့ တြဲဝင္မယ္ဆို ဝင္ႏိုင္ပါတယ္။ "သီလမဂၢင္"သံုးပါးကေတာ့ တစ္ခုစီသာ ဝင္ေနေတာ့ မၿမဲပါဘူး။ မၿမဲေတာ့ "ကာယကံ" ကို ေရွာင္ၾကဥ္ ေနရင္ "ဝစီကံ နဲ ့မေနာကံ" က မပါ ပါဘူး။
"မေနာကံ" ေရွာင္ၾကဥ္ေနျပန္ေတာ့လည္း "ကာယကံ၊ဝစီကံ"က မပါျပန္ပါဘူး။ မပါေတာ့ သူတို႔ဟာ မၿမဲတဲ့ တရားေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ ကေတာ့ျဖင့္ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ အကူအညီ ေပးတယ္လို႔ မရွိၾကပါဘူး။
ဘာလို႔ အကူအညီ မေပးႏိုင္သတံုး ဆိုေတာ့ တစ္ေယာက္က ပန္းတိမ္ တတ္တယ္။ တစ္ေယာက္ ယကၠန္း တတ္တယ္။ တစ္ေယာက္က စက္ေမာင္းတတ္တယ္။ ဘယ့္ႏွယ္လုပ္ အကူအညီ ေပးၾက မလဲေနာ္။
ပန္းထိမ္သမား ကို စက္ေမာင္းသမားက အကူအညီ ေပးရမွာကလည္း တျခားစီ … စက္ေမာင္းသမားက ယကၠန္းခတ္ေနတဲ့ လူကို ပိုးမွ်င္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး အဖံုဖံု ေဖာက္ျပန္ ေနတာေတြ ဘယ့္ႏွယ္လုပ္ အကူအညီ ေပးရ မတံုး။
အဲဒီလိုဘဲ… သူတို႔ ကလဲ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ အကူအညီ မရိွဘူး...တဲ့။ တစ္ေယာက္ လုပ္ေနတဲ့ အလုပ္ရွိရင္ ႏွစ္ေယာက္က ထိုင္ၾကည့္ေနတဲ့ သေဘာပါဘဲ။ဆိုင္လည္း မဆိုင္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္...
ဓမၼမိတ္ေဆြတို႔ "ဝိပႆနာ"႐ႈေနတဲ့ အခါမွာ သူတို႔ဟာက မပါႏိုင္ပါဘူး။
ဘယ္က်မွ ၿပိဳင္ၿပီး ဝင္လာမွာတံုးဆိုေတာ့..
တစ္ခါတည္း နိဗၺာန္ အာ႐ုံ ျပဳေတာ့မွပဲ ၿပိဳင္ဝင္လာၾကမွာပါ။ ႏို႔မဟုတ္ လို႔ရွိရင္ ဘယ္ေတာ့မွ ၿပိဳင္မဝင္ပါဘူး ဆိုတာ တစ္ထစ္ခ်မွတ္ထားၾကေစခ်င္ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ဘယ္လို မိန္ ့ၾကားျပန္သလည္းဆိုေတာ့..
ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့ ေဆာက္တည္တဲ့ သီလ ကေတာ့ "ပါဏာတိပါတာ ေဝရမဏိ" ကေတာ့ ဆိုေတာ့ ဆိုတာပါပဲ။ အဒိႏၷာဒါနာ ေဝရမဏိ ဆိုတာပါပဲ။ မုသာဝါဒါေဝရမဏိ ဆိုတာပဲ။ ကာယကံလည္း ေဆာက္တည္တယ္။ ဝစီကံလည္း ေဆာက္တည္ပါတယ္။ မေနာကံ ကေတာ့ ေဆာက္တည္ရာ မရလို႔ ထားပါေတာ့။
သီလမၿမဲဘူးဆိုတာ အလုပ္မတူလို႔
အဲဒါေၾကာင့္ သီလဟာ မၿမဲဘူးဆိုတဲ့ ဥစၥာ ဟာ အလုပ္မတူ လို႔ ဆို ထားပါတယ္။ကာယကံ ေရွာင္ၾကဥ္ တာ နဲ႔ ဝစီကံ ေရွာင္ၾကဥ္ တာနဲ႔ဟာ တစ္ျခားစီးပါ။
အဲဒါေၾကာင့္ သီလ မဂၢင္ ကို ...
"အနိယတ ေစတသိက္" ဆိုၿပီး သၿဂဳႋလ္မွာ ေရးထားပါတယ္ ။ "ဝိရတီေစတသိက္ "လို႔လဲ ေရးပါတယ္။ "အနိယတ ေစတသိက္ " ဆိုတာ တစ္ခုဝင္ရင္ တစ္ခု မရွိဘူး၊ မၿမဲဘူးပါဘူး လို ့ဆိုလိုတာပါ။
" ဝိရတီေစတသိက္"ဆိုတာကေတာ့ ေပါင္းၿပီး ေခၚလိုက္တာပါ။ အကုန္ ေရွာင္ၾကဥ္တဲ့ တရားေတြပါဘဲ။ မဂ္အစစ္ ရၿပီ ဆိုလို ့ရွိရင္ ၿပိဳင္ၿပီး ဝင္လာပါလိမ့္မယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္
အနိမ့္ဆံုး" ေသာတာပတၱိမဂ္"ရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ
ပါဏာတိပါတလည္းမလြန္က်ဴး၊
မုသာဝါဒလဲ မလြန္က်ဴး၊
မိစာၦဒိ႒ိ ဆိုတာလဲ မလာေတာ့ပါဘူး၊
သူက ပါဏာတိပါတ၊ အဒိႏၷဒါန၊ ကာေမသုမိစာၦစာရ ကာယကံသံုးပါး နဲ ့မုသာဝါဒ၊ ပိသုစဝါစာ၊ ဖ႐ုသဝါစာ၊ သမၹပၸလာပ ဝစီကံ ေလးပါး။
မေနာကံ ကေတာ့ျဖင့္ "အဘဇၥ်ာ၊ ဗ်ာပါဒ၊ မိစာၦဒိ႒ိ" ဒါ မေနာကံ သုံံးပါး …။
အဲဒီေတာ့..
မိစာၦဒိ႒ိ တစ္လံုးပယ္လိုက္လို႔ ရွိရင္ အကုန္ သီလ လည္း အလိုလို လံုသြားပါတယ္။သမာဓိေကာ … လံုသြားပါတယ္။
ကာယကံလဲ လံုတယ္။ ဝစီကံလဲ လံုတယ္။ သမၼာဒိ႒ိ မျဖစ္လာ ေသးသေရြ ႔ကာလပတ္လံုး … သီလလဲ မၿမဲပါဘူး။
ဒိ႒ိပယ္ႏိုင္မွသာ သီလၿမဲပါတယ္။

ဒီေတာ့ ...
ဓမၼိတ္ေဆြတို ့"သမၼာဒိ႒ိ"အစစ္ ျဖစ္သြားၿပီ ဆိုလို႔ ရွိရင္ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီး ေဟာတဲ့ အတိုင္း ဒိ႒ိ ပယ္ႏိုင္ရင္ သီလၿမဲပါတယ္။ ဒိ႒ိ မပယ္ႏိုင္ေသးရင္ … သီလမၿမဲပါဘူး။
သီလ ပ်က္ေစတာလဲ ဒိ႒ိ ပဲ။
သမာဓိ ပ်က္ေစတာလဲ …ဒိ႒ိ ပဲ။
ဝိပႆနာ ပ်က္ေစတာလဲ … ဒိ႒ိပါဘဲ။ ေသာတာပန္တည္ သြားေတာ့ ၊ ဒိ႒ိတစ္လံုးပယ္ရင္ "ဝိစိကိစာၦ" လည္း အလုိလို ပယ္သြားတာပါပဲ။သူ တစ္လံုး ပယ္လိုက္လို႔ ရွိရင္ သီလကလဲ ၿမဲတယ္။သမာဓိကလည္း … ၿမဲတယ္၊ပညာကလည္း … ၿမဲဲပါတယ္။

အဲဒီေတာ့..
"မဂၢင္ ရွစ္ပါး"မွာ ဓမၼမိတ္ေဆြ တို ့ဟာဒီ "ဒိ႒ိ" မျပဳတ္သေရြ ႔ ကာလပတ္လံုး ဘယ္"သီလ"မွလဲ အားကိုးလို႔ မရေသးပါဘူး ဆိုတာ သက္ေသ သာရက ပါဘဲ။ မိစၧာဒိ႒ိ ရွိေနသမွ် သီလ ဝိသုဒၶိ ျဖစ္႐ံုနဲ႔ ဘာမွ မလံုေလာက္ ေသးဘူး ဆိုတာ မွတ္ထားရပါမယ္။
"ဒါန၊ သီလ "ေလာက္နဲ႔ သာလံုေလာက္ လုိ႔ ရွိရင္ "ဒိ႒ိ ဝိသုဒၶိ"လို႔ ေနာက္ထပ္ ဘယ္ဘုရားမွ ေဟာဖို႔ လိုမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ျမတ္စြာဘုရားရွင္ က"သီလဝိသုဒၶိ " ၿပီးေတာ့ "ဒိ႒ိ ဝိသုဒၶိ " ကို ဘုရားေဟာပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ ေဟာသလည္းဆိုေတာ့ "က်င့္စဥ္"တဲ့၊ "သီလဝိသုဒၶိ"တခုထဲနဲ႔ က "အပါယ္ေလးပါး " တံခါး ပိတ္တဲ့ တရားက မပါ ေသးလို ့ျဖစ္ပါတယ္။ဒိ႒ိက က်န္ေနေသးလို ့ပါ။ ဒီ.."ဒိ႒ိ"ေၾကာင့္ အပါယ္ က်ရတာကိုး..။

ဒါေၾကာင့္....
"ဒိ႒ိ"ကြာသြားဖို ့အေရးႀကီးပါတယ္။
ဘာ "ဒိ႒ိ"လည္း ဆိုေတာ့ "သကၠာယဒိ႒ိ " ပါ။"သကၠာယဒိ႒ိ" ခြာၿပီးလို႔ ရွိရင္ "သႆတ နဲ ့ဥေစၧဒ" လဲ မလာေတာ့ပါဘူး။
ဒြါသ႒ိ ဒိ႒ိေယာ ဥပၸဇၨမာနာ သကၠာယဒိ႒ိ ပမုေခေန၀ ဥပၸဇၨႏိ ၱ...တဲ့၊

" ဒြါသ႒ိ ဒိ႒ိေယာ" ေျခာက္ဆယ့္ႏွစ္ ပါးေသာ ဒိ႒ိတို႔သည္၊ ဥပၸဇၨမာနာ ျဖစ္ကုန္သည္ ရွိေသာ္၊ သကၠာယ ဒိ႒ိ ပမု ေခေနဝ သကၠာယ ဒိ႒ိ တစ္ဦး ရွိသျဖင့္ သာလွ်င္၊ ဥပၸဇၨႏိ ၱ ျဖစ္ကုန္၏..တဲ့။ ေျခာက္ဆယ့္ ႏွစ္ပါးေသာ ဒိ႒ိဟာ သူရွိလို႔ ျဖစ္လာတာ … လို ့ဆိုပါတယ္။

ေျခာက္ဆယ့္ ႏွစ္ပါးေသာ ဒိ႒ိတို႔ဟာ သကၠာယဒိ႒ိ ေၾကာင့္ ေပၚလာတာျဖစ္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္...
"ပထမ မဂ္"ဘာေၾကာင့္ရတာတုန္း ဆိုေတာ့ "ဒိ႒ိ" ျပဳတ္လို႔ ရပါဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။

"ဒိ႒ိနိေရာေဓာ နိဗၺာန္"တဲ့ …
ဒိ႒ိ ခ်ဳပ္လို႔ မဂ္ရသြားတာ ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ေကာင္းကင္ပ်ံတက္တဲ့ ငွက္ဟာ အဆိပ္ပါသြားရင္ ျပန္က်ကို က်ပါလိမ့္မယ္။လန္႔ၿပီး ပ်ံရင္ သာပ်ံမယ္။ အက် မလြတ္ပါဘူး။အဆိပ္ မျပန္႔တဲ့ အခ်ိန္ ပ်ံႏိုင္တယ္။ ျပန္႔တဲ့ အခ်ိန္ ျပန္က်မယ္..ဒီသေဘာပါဘဲ။

သကၠာယဒိ႒ိျဖဳတ္နည္းက..
မဂ္ ေလးခု စလံုးမွာ ဓမၼမိတ္ေဆြတို႔ကို တားႏိုင္တာ "ဒိ႒ိ"ပဲ ။ သူ႔ ကို ပယ္ လိုက္ၿပီ ဆိုတာနဲ ့ အထက္မဂ္ေတြ အတြက္ တရားအားထုတ္စရာ၊ ပယ္စရာ၊ ဒီ့ျပင္ ဟာေတြကို ရပ္နားၿပီး ကိုယ္ေနခ်င္သလို ေနလို ့ရပါတယ္။ဝိသာခါ ကိေလသာထူေျပာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မို႔ ခုနစ္ဘဝ ကေန ခုနစ္ဘဝ ထက္ ပိုေနလို႔ ရေသး သလား ဆိုေတာ့ ဒိ႒ိ ျပဳတ္ၿပီးသား ပုဂၢိဳလ္မို႔ ေနလို႔ကို မရပါဘူး။
ဒီေတာ့..ပရမတ္ ေတြ႔တိုင္း၊ ေတြ႔တိုင္း ေၾသာ္ .. ငါ့ကိုယ္၊ ငါ့ဟာ၊ ငါ့ဥစၥာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ႐ႈ ႐ႈေပးပါ။ ပရမတ္ ကေလး တစ္ခု ေတြ႔တိုင္း၊ ေတြ႔တိုင္း … "ငါ့ကုိယ္၊ ငါ့ဟာ၊ ငါ့ဥစၥာ"မဟုတ္ဘူးလို႔ ႐ႈေပးရ ပါမယ္။
ငါ့ကိုယ္ ဆိုတာက တဏွာ၊
ငါ့ဟာ ဆိုတာက မာန၊
တစ္ခုေသာ တရားထဲကို ငါ့ကိုယ္၊ငါ့ဟာ၊ ငါ့ဥစၥာ မဟုတ္ဘူး။
ဒီဟာ ကေလးဟာ ျဖစ္ၿပီး ပ်က္တတ္တဲ့...သေဘာသက္သက္ပဲလို႔သာ ဓမၼမိတ္ေဆြတို႔ ဉာဏ္ထဲမွာ ႐ႈေနၾကမယ္ ဆိုလို႔ ရွိရင္...
"ဒိ႒ိ" ျဖစ္မေန ေတာ့ပါဘူး။
"ဒိ႒ိ" မျဖစ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ဒီတရား ကေလးဟာ ငါ့ကုိယ္၊ ငါ့ဟာ၊ငါ့ဥစၥာ မဟုတ္ဘူး။
ဒီ ခႏၶာ ေၾကာင့္ "ဒိ႒ိ" ျဖစ္တာကိုး …
"ခႏၶာ အဝိဇၨာ ဖေႆာစ"
ဆိုတဲ့အတိုင္းပဲ ခႏၶာေၾကာင့္ ဒိ႒ိ ျဖစ္ေနတာ … ။ဒီ ခႏၶာမွာ ဘယ္လို ကပ္ေနတံုး ဆိုေတာ့ "ဒိ႒ိ" ႐ိုး႐ိုးမွ မဟုတ္ဘဲ "ဒိ႒ိဳပါဒါန္" လို႔ ဆိုထား တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဓမၼမိတ္ေဆြ တို ့...
ခႏၶာ ထဲမွာ ေဝဒနာျဖင့္ ေဝဒနာထဲမွာ၊ သညာျဖင့္ သညာထဲမွာ၊ စိတ္ျဖင့္ စိတ္ထဲမွာဆိုၿပီး အႏုသယ သေဘာနဲ႔ ဒီခႏၶာထဲမွာ စူးဝင္ေနပါတယ္။ အဲဒီလို စူးဝင္ေနတဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္" ဒါ ငါပဲ၊ ဒါ ငါပဲ ဆိုၿပီး ေဝဒနာလာ လည္း သူက ငါသြားၿပီး စူးဝင္တာပါပဲ ။ သညာ လာလည္း ငါ သြားၿပီး စူးတာပါပဲ၊အဲဒီလို ငါ "ဒိ႒ိ"က သြား၊သြား စူးပါတယ္။

အဲဒီေတာ့ စူးစရာ မရွိေအာင္ ဓမၼမိတ္ေဆြတို႔က လုပ္ဖို႔ အေရႀကီးတာက ပရမတ္ ကေလးေတြကို ပရမတ္ ျဖစ္တဲ့၊ ေဝဒနာ ကေလးေတြကို ဝိညာဏကၡႏၶာ ဆိုတဲ့၊ စိတ္ကေလးေတြကို သြားစူး စရာ ေနရာ မရွိေအာင္ ဓမၼမိတ္ေဆြတို႔က ျမင္ရပါမယ္ … ။
အဲဒီလို သူ စူးစရာ ေနရာ မရွိေအာင္ ျမင္လို႔ ရွိရင္..
မခိုင္ၿမဲတာကို ျမင္ရင္...အခု ခ်က္ခ်င္း ပ်က္သြားတာ ျမင္လို႔ ရွိရင္ သူ မစူးေတာ့ပါဘူး။
တစ္ခ်က္ခ်င္း ပ်က္သြားတာ..မျမင္ရင္ေတာ့ စူးေနအံုးမွာပါဘဲ။
"ဒိ႒ိ" ျဖဳတ္ခ်င္လို႔ ရွိရင္...
ျမန္ျမန္ ျဖစ္ပ်က္ ျမင္ေလေလ၊
ျဖစ္ပ်က္ကလည္း ျမန္ေလေလ၊
႐ႈလိုက္တဲ့အခါ ေဝဒနာကေလး ကလည္း ႐ႈလိုက္တာနဲ ့ ျဖစ္ပ်က္၊ ေနာက္ေဝဒနာလဲ ျဖစ္ၿပီး ပ်က္ေနတာပဲ ဆိုလို႔ ရွိရင္ "ဒိ႒ိ" ဝင္ခြင့္ မရေတာ့ဘူး။
အဲဒီလို ရႈမွတ္ေနရင္း...
တစ္ခုေသာ "ဓမၼကေလး" ေပၚလာလို႔ ရွိရင္ "အနိစၥ၊ဒုကၡ၊အနတၱေတြပဲ။ ငါ့ကိုယ္၊ငါ့ဟာ၊ ငါ့ဥစၥာ မဟုတ္ပါလား။
အနိစၥ ျပလို ့ မာနစင္ ရတယ္။
ဒုကၡျပရင္ ေလာဘ စင္တယ္။
အနတၱ ျပရင္ ဒိ႒ိစင္တယ္။ ဒီလို ျဖစ္ပ်က္ တရားေတြကို ငါ့ ကိုယ္လဲ မဟုတ္ဘူး။ ငါ့ဟာလဲ မဟုတ္ဘူး။ ငါ့ဥစၥာလဲ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ ႐ႈႏိုင္ရမယ္။ ႐ႈႏိုင္လို႔ ရွိရင္...
သပၸဳရိသာနံံ အဒႆာဝီ ဆိုတဲ့ အတိုင္း သူေတာ္ေကာင္းတရားကို မျမင္ေသးဘူး ဆိုေပမယ့္လည္း...
ဒီလို ႐ႈတတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္က်ေတာ့ သူေတာ္ေကာင္းတရား ကို ျမင္သြားပါၿပီ ။
ဒါ့ေၾကာင့္ "သကၠာယဒိ႒ိ" ေလာက္ အေရးႀကီးတဲ့ တရား ဆိုတာ မရွိပါဘူး။
ေသာတာပန္အရိယာပုဂၢိဳလ္ တစ္ေယာက္ျဖစ္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ သိသင့္တဲ့အခ်က္က...
အထက္နိဗၺာန္ေတြကို တားမဲ့တရား မရွိေတာ့ပါဘူး၊
သကဒါဂါမ္ျမင္တဲ့ နိဗၺာန္၊
အနာဂါမ္ ျမင္တဲ့ နိဗၺာန္၊
ရဟႏာၱျမင္တဲ့ နိဗၺာန္၊ ဆိုၿပီး..နိဗၺာန္ေတြကလည္း ရွိေသးေတာ့ အဲဒီ နိဗၺာန္ေတြကို ဘယ္နည္းနဲ႔ မွ မတားပါဘူး။ သူ႔ဟာသူပဲ က်င့္ၾကံအားထုတ္ရင္တက္သြားၾကမွာပါပဲ။

ေသာတာပန္ျဖစ္မဲ့ ေျခလွမ္း လွမ္းျဖစ္ဖို ့လိုပါတယ္။ ေသာတာပန္ ပုဂၢိဳလ္ က လည္း အားထုတ္ခ်င္တဲ့ စိတ္ကလဲ ေပၚလာမွာပါဘဲ။ မေပၚပါနဲ႔ ဆိုလို႔ မရပါဘူး။ သူ႔ဟာသူ ေပၚသြားတာ။ေျခလွမ္းမိလိုက္တာနဲ ့ခရီးဆံုးေအာင္ လွမ္းေနေတာ့မွာပါဘဲ..။
အထက္မဂ္ ေတြကို၊ အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္ကို အထက္မဂ္ ရေၾကာင္း တရား ေဟာပါဦးလို႔ ေျပာဖို ့မလိုဘူး တဲ့...ဆရာေတာ္ႀကီးက ေဟာပါတယ္။
ဒိ႒ိျပဳတ္ၿပီးသား ေသာတာပတၱိမဂ္သာ ရျခင္း၏ အေၾကာင္း ေလးပါးဘဲ ဘုရားေဟာပါတယ္။သကဒါဂါမိမဂ္ ရျခင္း၏ အေၾကာင္းေလးပါးလို႔ ဘုရားက မေဟာေတာ့ ပါဘူူ။ အနာဂါမိမဂ္ ရျခင္း၏ အေၾကာင္း၊ ရဟႏာၱျဖစ္ျခင္းအေၾကာင္း ေလးပါးလို႔ မေဟာပါဘူး။
ေသာတာပန္ ျဖစ္ျခင္း၏ အေၾကာင္းသာ ေလးပါး ဘဲ ေဟာပါတယ္။
တစ္လက္စာထဲ ေသာတာပန္ ျဖစ္ဖို႔ အေၾကာင္းေလးပါး ကို ေဖၚျပရရင္...
၁။သူေတာ္ေကာင္းနဲ႔ ေပါင္းရမယ္။
၂။တရား နာရမယ္။
၃။ႏွလံုးသြင္း ေကာင္းရ မယ္။
၄။အပ်က္ နဲ႔ မဂ္နဲ႔ ကိုက္ရမယ္။
ဒီေတာ့ ေသာတာပန္ တည္တာ ကလဲ ဒိ႒ိ ျပဳတ္လို႔ တည္တာပါ။
ဒိ႒ိ ျပဳတ္တယ္ ဆိုလို႔ ရွိရင္ သူ႔ဟာသူ ႏိႈးေဆာ္သြားပါတယ္။ ရဲရင့္သြားပါတယ္။
ဒိ႒ိ ျပဳတ္ရင္ "အထက္မဂ္၊အထက္ဖိုလ္"သာ သူရဖို႔ ရွိေတာ့တယ္။ မရပါနဲ႔ လို႔ ေတာင္ တားလို ့..မရပါဘူးတဲ့။ေျခလွမ္းက လွမ္းမိၿပီးသြားပါၿပီ။
နဂိုက တားထားတယ္ ဆိုတာ "ဒိ႒ိ"ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ဒါ့ေၾကာင့္ "သကၠာယဒိ႒ိ" ျပဳတ္ဖို႔ပဲ အေရးႀကီးပါတယ္။သကၠာယ ဒိ႒ိ ျပဳတ္လို႔ ရွိရင္...
သကဒါဂါမ္ ျဖစ္ရ ပါလို၏ ဆုမေတာင္းနဲ႔။ အနာဂါမ္ ျဖစ္ရ ပါလို ၏ လို ့ ဆုမေတာင္းပါနဲ ့။ ဒီမဂ္က ေဆာင္သြားပါလိမ့္မယ္၊ရဟႏာၱ ျဖစ္ေအာင္လည္း သူပဲ ေဆာင္သြားေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္မို ့.. ဒီ" ဒိ႒ိ"ျပဳတ္လိုက္တာနဲ႔ ဘယ္နည္းနဲ ့မဆို "နိဗၺာန္" ေသျခာေပါက္ေရာက္ႏိုင္ပါၿပီလို ့ အသိေပးရင္း.. "ဒိ႒ိ"..ျဖဳတ္နည္း ျဖစ္တဲ့ "နိဗၺာန္ေရာက္ဖို ့..ပထမ ေျခလွမ္း"ကို ဓမၼဒါနျပဳလိုက္ပါသည္။
က်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ။

( ခႏၶာ-၅ပါးတစ္ဦး )
ႏိုဝင္ဘာ၊ ၂၃ရက္၊၂၀၁၆
••••••••••••••••••••••••••••••••••
လက္ကိုင္ဖုန္း ျဖင့္ စာစီရျခင္းျဖစ္သည့္အတြက္ သတ္ပံုမွားယြင္းမႈမ်ား ေတြ ့ရွိပါက သည္းခံခြင့္လႊတ္ၿပီး ျပင္ဆင္ဖတ္ရႈေပးပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံပါသည္။(ခႏၶာ-၅ပါးတစ္ဦး)
ကိုးကား-ေက်းဇူးရွင္မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ေဟာၾကားတဲ့ ဒိ႒ိျဖဳတ္ တရားေတာ္မွ ေကာက္ႏႈတ္ပါသည္။

" မိမိကိုယ္ ကို မိမိ.. ေသာတာပန္ ျဖစ္တာ ဘယ္လိုလုပ္ သိမလဲ "
••••••••••••••••••••••••••••••••
ဝိပႆနာ က်င့္ၾကံအားထုတ္ေနၾကတဲ့ ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့ ဟာ ခုလို က်င့္ၾကံအားထုတ္ေနၾကယင္း၊ တစ္ဖက္ကလည္း ဗုဒၶစာေပ ေတြ ေလ့လာဖတ္ရႈၾက ၊ တရားေတာ္ ေတြ ကို နာၾကားၾကတဲ့အေလ်ာက္ ယခင္က စ စျခင္း တရားအားထုတ္ခါစ ထက္ တရားဓမၼနဲ ့ပါတ္သက္တဲ့ အသိဉာဏ္ေတြဟာ ပို၍ပို၍ တိုးပြားလာတယ္ ဆိုတာ ကိုယ္ ကိုယ္တိုင္လည္း သတိထားမိၾကမွာပါ။ အဲဒီလို ဓမၼနဲ ့ပတ္သက္တဲ့ အသိဉာဏ္ေတြ တိုးပြားလာေလေလ ပို၍ ပို၍ သတိထား ဆင္ျခင္မိၾကေလေလ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ အဲဒီလို သတိထားမိၾကတဲ့ အေလ်ာက္ မိမိအားထုတ္ေနတဲ့ အားထုတ္မႈအေပၚ ကိုယ္ဖာသာကို သံုးသပ္မိၾကပါတယ္၊ ဆင္ျခင္မိၾကပါတယ္။ သို ့ေသာ္ အဲဒီလို သံုးသပ္မိၾကယင္းက မိမိတို ့ရဲ ့စိတ္ေနစိတ္ထား၊အျပဳအမႈ နဲ ့ဘုရား၊တရား၊သံဃာ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈအေပၚမွာ အယင္ကနဲ ့မတူဘဲ ေကာင္းေသာ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အေပၚ ဆင္ျခင္မိယင္း မိမိတို ့ကိုယ္တိုင္က..
" ငါ.. ေသာတာပန္ မ်ား ျဖစ္ေနၿပီလား..၊ ေသာတာပန္ ျဖစ္ေနၿပီ ဆိုတာ ဘယ္လိုစစ္ေဆးရင္ သိရမလဲ"စသည့္ ျဖင့္ ေတြးမိၾကမွာပါ။
ေတြးလည္း ေတြးေကာင္းပါတယ္။
ဘာလို ့လည္းဆိုေတာ့..
"ေသာတာပန္" အရိယာ ျဖစ္မွသာ"အပါယ္ေလးဘံု" က လံုးဝကင္းလြတ္မွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပါဘဲ။
ဒါေၾကာင့္မို႔..
ဓမၼမိတ္ေဆြ တို ့အတြက္ မိမိဟာ " ေသာတာပန္" ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာ ဘယ္လိုလုပ္သိႏိုင္မလဲ၊ ေသာတာပန္ ျဖစ္မျဖစ္ မိမိကိုယ္ကို ဘာနဲ ့တိုင္းတာမလဲ ဆိုတာကို ဖတ္ရႈ ၊ေလ့လာဖူးထားသေလာက္ မွ်ေဝ ဓမၼဒါနျပဳလိုက္ပါတယ္။
( ခႏၶာ-၅ပါးတစ္ဦး )
-----------------
"ေသာတာပန္" လို ့ဆိုလိုက္တာ နဲ ့ သာမာန္ပုထုဇဥ္ တို ့ဟာ..
ဒီစကားလံုးေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ ဒီေခတ္၊ဒီကာလႀကီးမွာ "ေသာတာပန္" ျဖစ္ဖို ့ခက္ခဲတယ္ေပါ့..
ဥပမာ... ကိုယ့္ရဲ ့ပတ္ဝန္းက်င္ မွာရွိတဲ ့ သာမာန္လူ၊ ကိုယ္နဲ ့အၿမဲထိေတြ ေနတဲ့ လူ၊ အယင္က တရားဓမၼ ေတြ ကို က်င့္ၾကံအားထုတ္မႈ မရွိခဲ့သူ စသည္ျဖင့္ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ၁၀ရက္ေလာက္ ဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ ၁၅ရက္ တန္သည္ ေလာက္ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ တရားအားထုတ္ရင္း နဲ ့ " ေသာတာပန္" ျဖစ္ေနတယ္ လို ့ ၾကားလိုက္ရရင္၊သိလိုက္ရရင္ျဖင့္.. ယံုၾကည္မႈ မရွိၾကပါဘူး၊ ယံုလည္းမယံုၾကည္ခ်င္ပါဘူး။ ဒါ ဘာေၾကာင့္မ်ား ျဖစ္ရတာလည္း ဆိုေတာ့..ကိုယ္ကိုတိုင္ ကိုယ္က " ေသာတာပန္ အရိယာ မျဖစ္ေသးတာရယ္၊ ၿပီးေတာ့ ေသာတာပန္ မဆိုထား နဲ ့ရဟႏၲာ ကို ေတာင္ သိရွိဖို ့ခက္ခဲလွတဲ့ သာမာန္ပုထုဇဥ္ တို ့ရဲ ့ပင္ကိုယ္သဘာဝ ဉာဏ္ေတြေၾကာင့္ ေၾကာင့္သာျဖစ္လို ့ပါဘဲ လို ့သာဆိုပါရေစ။
တစ္ခ်ိဳ ့ကလည္း " ေသာတာပန္ " ပုဂၢိဳလ္ ကို "တရားထူး"ရထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ လို ့လည္း ေခၚၾကပါတယ္။တကယ္ေတာ့.. ပထမဦးဆံုး နိဗၺာန္ ကို ျမင္ေတြ ့သြားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္၊ ပထမ ဦးဆံုး " မဂ္" က်သြားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ "ေသာတာပန္" ပါဘဲ။
မိမိကိုယ္ကိုမိမိ " ေသာတာပန္" ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာ ဘယ္လိုလုပ္သိႏိုင္မလဲ၊ ေသာတာပန္ ျဖစ္မျဖစ္ မိမိကိုယ္ကို ဘာနဲ ့တိုင္းတာမလဲ ဆိုတာကို တင္ျပဖို ့"ေသာတာပန္"ဆိုတာ ဘယ္လိုဟာလဲ၊ "ေသာတာပန္" နဲ ့ပုထုဇဥ္ ဘာကြာတာလဲ၊ ဆိုတာ အၾကမ္းဖ်င္းေလာက္ေတာ့ သိထားဖို ့လိုအပ္ပါတယ္။

ေသာတာပန္ ဆိုတာ..
သာမာန္ပုထုဇဥ္ နဲ ့မတူဘဲ ခုနေျပာသလို "တရားထူးရထားသူ" လို ့ဘဲလြယ္လြယ္မွတ္ၾကပါ။ "တရားထူး"ရသြားရင္ ဘာေတြ ျဖစ္လည္းဆိုေတာ့....
"ေသာတာပန္" တို ့ရဲ ့အက်ိဳးတရား ( ၆ )ပါးဆိုၿပီး ျမတ္စြာဘုရားေဟာထားတာရွိပါတယ္။
အက်ဥ္းခ်ဳံးၿပီး ေဖၚျပရရင္

၁။(သဒၶမၼနိယေတာ)- သူေတာ္ေကာင္း တရားမွာ ၿမဲျခင္းအက်ဳိး လို ့ေခၚပါတယ္။
♦ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီးတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ ဟာ "ငါးပါးသီလ၊ဆယ္ပါးသီလ နဲ ့သတိပ႒ာန္တရားေလးပါး"စတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းတရားတုိ႔ကို ၿမဲတဲ့အက်ဳိးကိုလည္း ရရွိၾကပါတယ္။
သူမ်ားအသက္သတ္ဖုိ႔ ၾကံဳလာတဲ့အခါ သူမ်ားဥစၥာခိုးဖုိ႔၊ သူ႔သားမယားကို လြန္က်ဴးဖုိ႔၊ လိမ္ညာေျပာဖုိ႔၊ အရက္ေသစာ ေသာက္စားဖုိ႔၊ ၾကံဳလာေသာအခါတုိ႔ မွာ ဘယ္လိုအေၾကာင္းေၾကာင့္မွ မလြန္က်ဴးၾကေတာ့ပါဘူး။လံုးဝ ေရွာင္ၾကဥ္ႏုိင္ၾကပါေတာ့တယ္။။ ငါးပါးသီလ လို ့ေခၚတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းတရားလံုးဝၿမဲၾကပါေပေတာ့တယ္။
အျခားတစ္ေယာက္ေယာက္ က အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ သူမ်ားအသက္ကိုမသတ္ေပးရင္၊ သူမ်ားဥစၥာကို မခိုးေပးရင္၊ သူမ်ား သားမယားကို မဖ်က္ဆီးေပးရင္၊ လိမ္ညာမေျပာေပးရင္၊ အရက္တိုက္တာကို မေသာက္စားရင္ ၊သင့္ကို အရင္သတ္ရလိမ့္မည္ဟု အႏုိင္အထက္ ႏွိပ္စက္၍ ေစခိုင္းေပမယ့္ လည္း ငါးပါးသီလကို မလြန္က်ဴးႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။အသက္ကိုပင္ အေသခံၾကေပေတာ့တယ္။
ဒါ ပုထုဇဥ္ နဲ ့မတူဘဲ အသက္ႏွင့္လဲၿပီး ငါးပါးသီလ ဆိုတဲ့ သူေတာ္ေကာင္း တရားကို ၿမဲၾကပါေပတယ္။

၂။(အပရိဟာနဓဓမၼာ)-မဆုတ္ယုတ္တဲ့ သေဘာရွိျခင္း အက်ဳိးလို ့ေခၚပါတယ္။
♦ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီးတဲ ့ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ေသာတာပန္ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္က စၿပီး သဒၶါ ၊သီလ စတဲ့ သူေတာ္ေကာင္း၊ ဥစၥာတရား (၇)ပါးတုိ႔သည္ ဆုတ္ယုတ္သြားသည္ဟူ၍
မရွိၾကေတာ့ပါဘူး။ တိုးတက္ႀကီးပြားေနျခင္း အက်ဳိးကိုသာ ရရွိေနၾကပါေတာ့တယ္။
သာမာန္ ပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္တုိ႔ မွာရွိတဲ့ "သဒၶါ၊သီလ"စတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းဥစၥာတရား (၇)ပါးတုိ႔ဟာ ယခုမ်က္ေမွာက္ဘဝ မွာ လည္း အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးတို ့ေၾကာင့္ ဆုတ္ယုတ္ပ်က္စီးသြားတတ္ၾကၿပီး၊ အကယ္၍ ဒီဘဝမွာ မဆုတ္ယုတ္ မပ်က္စီးဘူးဆိုရင္ ေနာက္ေနာင္ဘဝေတြမွာ ဆုတ္ယုတ္ပ်က္စီးသြားတတ္ၾကပါေပတယ္။

♦ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီးတဲ ့ပုဂၢိဳလ္ေတြက်ေတာ့..
"သဒၶါ၊သီလ၊ ဟိရိ၊ ဩတၱပၸ၊ သုတ၊ စာဂ၊ ပညာ"စတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းဥစၥာ တရား (၇)ပါးတုိ ့ဟာ အခုလက္ရွိဘဝမွာလည္း ဘယ္လို အေၾကာင္းေၾကာင့္မွ ဆုတ္ယုတ္ပ်က္စီးသြားျခင္းမရွိၾကတဲ့ အျပင္၊ ေနာက္ေနာင္ဘဝတုိ႔မွာလည္း ဘယ္လို အေၾကာင္းေၾကာင့္မွ ဆုတ္ယုတ္ပ်က္စီး သြားျခင္းမရွိၾကေတာ့ပါဘူး။
တုိးတက္ႀကီးပြားလ်က္သာ ရွိၾကေပေတာ့တယ္။ အထက္မဂ္၊အထက္ဖိုလ္ ေတြ ကို သာ ေရာက္သြားဖုိ႔ရာ အားႀကီးတဲ့ အေၾကာင္း (ပကတူပနိႆယသတိၱ)ျဖစ္ၿပီး ေက်းဇူးျပဳလ်က္ရွိေနၾကေပေတာ့ပါတယ္။

၃။(ပရိယႏၲကတ ႆဒုကၡံ)- ဆင္းရဲဒုကၡ အပိုင္းအျခားကို ျပဳၿပီးျခင္းအက်ဳိးလို ့ေခၚပါတယ္။
♦ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီးတဲ ့ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ...
လူ႔ျပည္၊ နတ္ျပည္ (၆) ထပ္တုိ႔မွာ အိုရျခင္းဒုကၡ၊ နာရျခင္းဒုကၡ၊ ေသရျခင္းဒုကၡ စတဲ့ ဆင္းရဲ ဒုကၡ အမ်ဳိးမ်ဳိးတုိ႔ကို အမ်ားဆံုး (၇)ဘဝသာ ခံၾကရေတာ့မည္ ျဖစ္ၾကပါေပတယ္။ အဲဒီလို ( ၇ )ဘဝ သာ ဆင္းရဲဒုကၡကို ခံရျခင္းဟူေသာ ျပဳအပ္ၿပီးေသာ ဆင္းရဲဒုကၡ အပိုင္းအျခားရွိျခင္း အက်ဳိးကိုလည္း ရရွိၾကပါေပတယ္။
သာဓကတစ္ခုအေနနဲ ့..
တစ္ခ်ိန္ေသာအခါ ျမတ္စြာဘုရား သာဝတၳိျပည္ ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္ မွာ သီတင္းသံုးေနေတာ္မူတဲ့ အခါမွာ လက္သည္းေပၚသုိ႔ ေျမမႈန္႔ေလးတင္ျပၿပီး ငါဘုရား ရဲ ့လက္သည္းေပၚ၌တင္ထားသည့္ ေျမမႈန္႔ နဲ ့မဟာပထဝီ ေျမႀကီးေပၚ၌ရွိသည့္ ေျမမႈန္႔တုိ႔ဟာ ဘယ္ေျမမႈန္႔ က ပိုၿပီးမ်ားသလဲ”လို ့ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ေမးေတာ္မူပါတယ္...တဲ့။
ရဟန္းေတာ္ေတြက “ျမတ္စြာဘုရား...
ျမတ္စြာဘုရား၏ လက္သည္းေပၚ၌တင္ထားတဲ့ ေျမမႈန္႔ေလးမွာ အလြန္ပင္ နည္းပါးလွၿပီး မဟာပထဝီ ေျမႀကီးေပၚ၌ရွိသည့္ ေျမမႈန္႔မ်ားက အလြန္ပင္ မ်ားျပားလွပါတယ္ ဘုရား”ဟု ေလွ်ာက္ထားၾကေလ၏..တဲ့။
အဲဒီအခါ ျမတ္စြာဘုရားက....
“ခ်စ္သားရဟန္းတုိ႔...ေသာတာပန္ ျဖစ္ၿပီးေသာ ပုဂၢိဳလ္တုိ႔၏သႏၲာန္၌ က်န္ရွိေနေသးေသာ အိုရျခင္းဒုကၡ၊ နာရ ျခင္းဒုကၡ၊ ေသရျခင္းဒုကၡစေသာ သံသရာဝဋ္ဆင္းရဲဒုကၡတုိ႔သည္ (၇)ဘဝသာ က်န္ေတာ့သည္ျဖစ္၍ ငါဘုရား၏ လက္သည္းေပၚ၌တင္ထားေသာ ေျမမႈန္႔မွ်ပင္ က်န္ရွိေတာ့သည္။ ကုန္ၿပီးသြားေသာ သံသရာဝဋ္ ဆင္းရဲဒုကၡတုိ႔သည္ မဟာပထဝီေျမႀကီး၌ရွိေသာ ေျမမႈန္႔မ်ားေလာက္ မ်ားျပားၾကေပသည္”ဟု ေသာတာပန္ပုဂၢိဳလ္တုိ႔၏ ဝဋ္ဆင္းရဲဒုကၡ အပိုင္းအျခားရွိပံုကို ေဟာၾကားေတာ္မူပါသည္။..လို ့ ေဟာၾကားေတာ္မႈခဲ့ပါတယ္။

၄။(အသာဓာရဏဉာေဏာ)-ပုထုဇဥ္တုိ႔ နဲ ့မဆက္ဆံေသာ ဉာဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္းအက်ဳိးလို ့ေခၚပါတယ္။
♦ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီးတဲ ့ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ အမွားကို သိျမင္တတ္တဲ့ ဒိ႒ိ၊ ေကာင္းဆိုးအာရံုေတြကို မဆံုးျဖတ္ႏုိင္ေသာ ဝိစိကိစၧာ၊အပါယ္သုိ႔ က်ေရာက္ေစတတ္တဲ့ေလာဘၾကမ္း၊ေဒါသၾကမ္း၊ ေမာဟၾကမ္း၊ မျမဲျခင္း- အနိစၥ ၊ ဆင္းရဲျခင္း - ဒုကၡ၊ အစိုးမရျခင္း - အနတၱ တုိ႔ကို အမွန္အတိုင္း သိေနၾကပါေပတယ္။ အဲဒီလို ေလာကေရးရာ၊ ဓမၼေရးရာတုိ႔၌လည္း ပုထုဇဥ္တုိ႔ႏွင့္ မဆက္ဆံေသာ
အသိဉာဏ္ထူးမ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုေနျခင္း အက်ဳိး
ကိုလည္း ရရွိၾကပါေပတယ္။

၅။(ေဟာတုစသုဒိေ႒ာ)-အေၾကာင္းကိုလည္း ေကာင္းစြာျမင္ျခင္းအက်ဳိး လို ့ေခၚပါတယ္။
♦ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီးတဲ ့ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ...
အေၾကာင္းေၾကာင္းေတြ ေၾကာင့္ ၊ အက်ဳိးတရားမ်ား ျဖစ္ၾကရာမွာ အေၾကာင္းမွန္ကို ေကာင္းစြာ သိျမင္တတ္တဲ့ အက်ဳိးကုိလည္း ရရွိၾကပါေပတယ္။
အဲဒီလို ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီးသား ပုဂၢိဳလ္တုိ႔ဟာ ၾကံစည္၊ေျပာဆို၊ျပဳလုပ္ျခင္းစတဲ့ ကုသိုလ္ျဖစ္ျခင္းတို ့ရဲ ့အေၾကာင္း၊ ၾကံစည္၊ေျပာဆိုျပဳလုပ္ျခင္းတုိ႔ရဲ ့အကုသိုလ္ ျဖစ္ျခင္းတို ့ရဲ ့အေၾကာင္း၊ ၾကံစည္၊ေျပာဆို၊ျပဳလုပ္ျခင္းတုိ႔ဟာ ခ်မ္းသာျခင္းရဲ ့အေၾကာင္း၊ ၾကံစည္၊ေျပာဆို၊ ျပဳလုပ္ျခင္းတုိ႔ဟာ ဆင္းရဲျခင္းရဲ ့အေၾကာင္းျဖစ္တယ္ လို ့ ေကာင္းေၾကာင္း ဆုိးေၾကာင္း ေတြ ကုိ ပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္ တုိ႔ထက္ ပို၍ေကာင္းစြာျမင္တတ္ၾကပါေပတယ္။

၆။(ေဟတုသမုပၸႏၷာစဓမၼာ)-အေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ အက်ဳိးတရားကိုလည္း ေကာင္းစြာျမင္ျခင္း အက်ဳိးလို ့ေခၚပါတယ္။
♦ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီးတဲ ့ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ...
အေၾကာင္းေၾကာင္းေတြ ေၾကာင့္ အက်ဳိးတရား တုိ႔ ျဖစ္ၾကရာမွာ အက်ဳိးအမွန္ကို ေကာင္းစြာျမင္တတ္တဲ့ အက်ဳိးကိုလည္း ရရွိၾကပါေပတယ္။
အဲဒီလို ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တုိ႔ဟာ အခုလို ေကာင္းက်ဳိးမ်ားကို ရရွိလာျခင္း၊အခုလို ခ်မ္းသာသုခ ေတြ ကို ရရွိလာျခင္းတုိ႔ ဟာ ေကာင္းတဲ့ အေၾကာင္းကံေတြကို ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ၊ေကာင္းတဲ့ အက်ဳိးေတြကို ရရွိလာျခင္းဘဲ ျဖစ္ေပတယ္။ ေဘးရန္မ်ား ျဖစ္လာျခင္း၊ အခုလို ဆင္းရဲ ဒုကၡမ်ား ျဖစ္လာျခင္းတုိ႔ဟာ မေကာင္းတဲ့ အေၾကာင္းကံေတြကို ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ မေကာင္းတဲ့ အက်ဳိးေတြကို ရရွိလာျခင္းဘဲ ျဖစ္တယ္လို ့ ေကာင္းက်ဳိး၊ဆိုးက်ဳိး တုိ႔ကို ပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္ တုိ႔ထက္ ပိုၿပီး ေကာင္းစြာ သိျမင္တတ္ၾကပါေပတယ္။

အဲဒီလို ေသာတာပန္ျဖစ္ၿပီးတဲ ့ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ...
ပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္တုိ႔ထက္ အဲဒီလို ထူးျခားလြန္ကဲတဲ့ အက်ဳိးတရား ၆-ပါးကို ရရွိၾကပါေပတယ္။
ေရွ ့ဆက္ရရင္ေတာ့.
"မဂ္" ေလးပါးရွိတဲ့ အနက္ ပထမဦးဆံုး မဂ္ က်ရင္ ေသာတာပန္ ျဖစ္ၿပီဆိုတာေတာ့ ..ဓမၼမိတ္ေဆြ တို ့ သိၿပီးသားျဖစ္ၾကမွာပါ။ တစ္ခ်ိဳ ့ကလည္း မိမိဟာ ေသာတာပတၱိမဂ္က်ေနၿပီလား၊ မက်ေသးဘူးလား ဆိုတဲ့ သို႔ေလာ၊သို ့ေလာ ျဖစ္ေနၾကတဲ့ သူေတြလည္းရွိပါတယ္။
"မဂ္ မသိ၊ ဖိုလ္ နဲ ့ညွိ " ဆိုတဲ့ စကားရပ္အတိုင္း ...အစပ်ိဳးရရင္ေတာ့
မဂ္ က"အေသ၊ ဖိုလ္ က "အရွင္" ေပါ့။
"မဂ္"ေလးပါး မွာ ဆိုင္ရာေလးပါး က်ၿပီးရင္ "မဂ္"က ဆက္ၿပီး၊ မျဖစ္ေပၚေတာ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ "ေသေလးပါး"လို႔ သတ္မွတ္တာပါ။
ဖိုလ္ေလးပါးမွာ သူနဲ ့ဆိုင္ရာ ဖိုလ္ကို အႀကိမ္ႀကိမ္ဝင္စားႏိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ "ရွင္ေလးပါး"ဟု ေခၚဆိုတာျဖစ္ပါတယ္။
" ေသာတာပန္"အတြက္ဆိုရင္ "မဂ္"ဟာ တစ္ႀကိမ္သာျဖစ္ခဲ့ၿပီး "ဖိုလ္ဥာဏ္"သည္ အႀကိမ္ႀကိမ္ျပန္ဝင္စားရရိွႏိုင္ပါတယ္။
ဝိပသနာဥာဏ္စဥ္ အဆင့္ဆင့္တက္ၿပီး ေသာတာပန္ဆိုင္ရာ "မဂ္" ဟာ တစ္ႀကိမ္သာက်ၿပီး ဖိုလ္ေဇာ သည္ ႏွစ္ႀကိမ္၊ တခ်ိဳ႕သံုးႀကိမ္က်ၿပီး ျပန္လည္ဆင္ျခင္တဲ့ ဥာဏ္ျဖစ္ေပၚၿပီး ေတာ့ ပထမအဆင့္ ေအာင္ျမင္တယ္လို ့ေခၚပါတယ္။ အရွင္းဆံုးေျပာရရင္ "ေသာတာပန္" ျဖစ္တယ္ေပါ့။
ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့ဟာ မိမိဟာ ေသာတာပတၱိမဂ္က်၊ မက်သိခ်င္ရင္ေတာ့ ..
"ဖိုလ္ဥာဏ္"ဆိုတာ ဟာ ဆိုင္ရာ"မဂ္ဥာဏ္"အတြက္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ျပန္လည္ဝင္စားရရွိႏိုင္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္.."ဖိုလ္"ဝင္စားၾကည့္လို ့ရႏိုင္ရင္ေတာ့ "ေသာတာပန္" ျဖစ္ၿပီလို ့ေသျခာေပါက္ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
ဒီေတာ့" ဖိုလ္ "စိတ္မ်ိဳး ျဖစ္ေအာင္ ဖိုလ္ဝင္စားေတာ့မယ္ဆိုရင္...
အရင္ဆံုးတစ္ခုရွင္းျပပါရေစ...
"ဉာဏ္စဥ္ (၁၆)ပါး" ဆိုတာရွိပါတယ္။အရင္ စာမ်က္ႏွာေတြမွာလည္း ေဖၚျပခဲ့ဘူးပါတယ္။ဒီေနရာမွာေတာ့ ဒီ( ၁၆ ) ပါးလံုးကို မေဖၚျပေတာ့ပါဘူး။
ဝိပႆနာ႐ႈတဲ့အခါ သာမာန္ပုထုဇဥ္ေတြအေနနဲ ့ စၿပီးအားထုတ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ဉာဏ္စဥ္ (၁၆)ပါး မွာရွိတဲ့ "နာမ႐ူပ ပရိေစၧဒ ဉာဏ္" မွ စၿပီး ျဖစ္ေပၚပါတယ္။
"နာမ႐ူပ ပရိေစၧဒ ဉာဏ္" ဆိုတာ ဘာလည္း ဆိုေတာ့..
"႐ုပ္ နာမ္ ခြဲျခားသိတဲ့ဉာဏ္"..ျဖစ္ပါတယ္။ တရားအားထုတ္ရင္း ႐ႈဖန္မ်ားလာရင္.. ဒါကေတာ့"႐ုပ္"၊ ဒါကေတာ့ "နာမ္"လို႔ပိုင္းျခားသိလာေတာ့...
"နာမ႐ူပပရိေစၦဒဉာဏ္"ဆိုတာရလာပါတယ္။ ဒါ ပုထုဇဥ္ မွာ စျဖစ္တဲ့ ပထမဆံုး ဉာဏ္စဥ္ပါ။

ေသာတာပန္ ျဖစ္ၿပီးသား အရိယာ ကေတာ့ " ဥဒယဗၺယဉာဏ္" လို ့ေခၚတဲ့...
႐ုပ္နာမ္ အျဖစ္အပ်က္တို႔ကို သိျမင္တဲ့ ဉာဏ္ ကစၿပီး ျဖစ္ေပၚပါတယ္။ ( မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရား ၏ "ဝိပႆနာ ႐ႈနည္းက်မ္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္" ဒုတိယတြဲစာမ်က္ႏွာ ၄၃ မွာလည္း ျပဌာန္းထားပါတယ္ )

ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့ အဲဒီလို ရႈမွတ္ေနတဲ့ အစ မွာ အျဖစ္အပ်က္ ႏွစ္ပါးလံုးကို သိလ်က္ " ဥဒယဗၺယဉာဏ္" ျဖစ္ေပၚေနၿပီးေတာ့..သူ ့ဉာဏ္စဥ္ အတိုင္း တိုးတက္၊တိုးတက္ လာၿပီးမၾကာမီ အခ်ိန္တစ္ခုမွာ အႏူးညံံ့ဆံုး၊ အသိမ္ေမြ ့ဆံုး၊ အေကာင္းဆံုး မွတ္သိမႈျဖစ္တဲ့ " သခၤါ႐ုေပကၡာဉာဏ္"သို ့ ေရာက္ရွိသြားပါလိမ့္မယ္။ ႐ုပ္၊ နာမ္ ဓမၼသခၤါရ ေတြကို မခ်စ္မမုန္းဘဲ လ်စ္လ်ဴ႐ႈတတ္တဲ့....
"သခၤါ႐ုပေကၡာဉာဏ္"ေပၚလာပါတယ္။
တစ္ကယ္တန္း မဂ္ဖိုလ္ သို ့ေရာက္ၿပီးေသာသူရဲ ့စိတ္ထားဟာ အရင္တုန္းက စိတ္ထားနဲ ့မတူဘဲ ထူးျခားလာတာ ကိုယ့္ဖာသာကိုယ္သိသာပါတယ္။
ဥပမာ...
ဘဝအသစ္တစ္ခု ေျပာင္းလဲ လာသလို ထင္ရတတ္ပါတယ္။ ယံုၾကည္မႈ ၊ၾကည္ညိဳမႈ ၊ၾကည္လင္မႈ သဒၶါ ေတြဟာ အလြန္ ထက္သန္စြာျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီ သဒၶါ အဟုန္ေၾကာင့္ ပီတိ ၊ပႆဒၶိ တို ့လည္းလြန္ကဲစြာ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဝမ္းသာမႈ သုခ ဟာ လည္း အလိုလိုပင္ ျဖစ္ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ ဒီ သဒၶါ၊ ပီတိ ၊ပႆဒိၶ ၊သုခ တို ့က လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ မဂ္ဖိုလ္သို ့ ေရာက္ၿပီးခါစ မွာ ႐ႈမွတ္ ေပမယ့္လည္း ပိုင္းပိုင္းျခားျခား မသိႏိုင္ေသးတာလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ နာရီပိုင္းျဖစ္ေစ၊ ရက္ပိုင္း ျဖစ္ေစ ၾကာလြန္တဲ့ အခါမွာ အဲဒီ သဒၶါ တို ့ဟာ အားနည္းသြားပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီအခါမွာ ပိုင္းပိုင္းျခားျခား သိႏိုင္ၿပီးေတာ့ အမွတ္ေကာင္းသြားပါလိမ့္မယ္။ တခ်ိဳ ့ပုဂိၢဳလ္ေတြ ဟာ မဂ္ဖိုလ္ သို ့ေရာက္ၿပီးခါစမွာ ဘယ္လို ျဖစ္လည္းဆိုေတာ့..
ဝန္ေပါ့သြားသလိုမ်ိဳး ၊မမွတ္ခ်င္ေတာ့သလို၊ အားရသြားသလိုမ်ိဳး အဲဒီလိုစိတ္ေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။အဲဒီလိုျဖစ္တဲ့ ေသာတာပန္ က နဂိုကတည္းကမိမိဟာ "ေသာတာန္ပန္"ျဖစ္ရင္ေတာ္ၿပီ၊ "ေသာတာပတိၱမဂ္ဖိုလ္ " ေလာက္ကိုဘဲ ရည္မွန္းခဲ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ေရာင့္ရဲမႈႈသာ ျဖစ္တယ္ လို ့ ယူဆ ရပါတယ္လို ့..မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရား ႀကီး က ေရးသားေဖၚျပထားပါတယ္။

အဲဒီလို ဉာဏ္အား ျပည့္တဲ့အခါမွာ "သခၤါရၿငိမ္းတဲ့ နိဗၺာန္အာရံု " ကို အယင္ ကလိုပင္ ကူးေျပာင္းၿပီး..
"ဖိုလ္စိတ္"အစဥ္ျဖစ္ေပၚေနပါလိမ့္မယ္။
ဒီ "ဖိုလ္စိတ္"ဟာ "အရင္တုန္းက လို အခ်ိန္ကို မပိုင္းျခားေတာ့ဘဲ တစ္ခ်ိဳ ့ဖိုလ္ဝင္စားသူေတြမွာ..
" တစ္ခါတစ္ေလ ခဏေလးသာျဖစ္တတ္ပါတယ္။တစ္ခါတစ္ေလ..၅မိနစ္ေလာက္၊ ၁၀မိနစ္ ၊၁၅မိနစ္၊ နာရီဝက္၊ တနာရီ ေလာက္ စသည္ျဖင့္ အခ်ိန္ ၾကာျမင့္စြာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
"အ႒ကထာ" ထဲမွာေတာ့..တစ္ေန ့လံုး၊တစ္ညလံုး ေသာ္လည္း ျဖစ္တတ္တယ္လို ့ဆိုပါတယ္။တကယ္လို ့အခ်ိန္ကာလပိုင္းျခားၿပီး အဓိ႒ာန္ထားတဲ့ ကာလပတ္လံုး လည္း ျဖစ္တတ္သည္ ဟု မိန္ ့ဆိုထားပါတယ္။အခုမ်က္ေမွာက္ကာလမွာလည္း သမာဓိ၊ ဝိပႆနာ ထက္သန္တဲ့ သူေတြမွာေတာ့ ၁နာရီ ၊၂နာရီ ၊၃နာရီ စသည္ျဖင့္ ပိုင္းျခားထားသည့္အတိုင္း ၾကာျမင့္စြာ "ဖိုလ္"တည္တံ့ေနသည္ကို ေတြ ့ၾကရပါတယ္။
ထားပါေတာ့...
"ဖ်က္လိုမွဘဲ ပ်က္ပါေစ" ဆိုတဲ့ အဓိဌာန္ နဲ ့အရင္ကတည္းက ပိုင္းျခားထားရင္လည္း အလိုမရွိတဲ့ အခါက်မွသာ ေကာင္းစြာ ထပါတယ္။ဒါေပမယ့္ တနာရီ ၊ႏွစ္နာရီ ၾကာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ အဖို ့ဆင္ျခင္တဲ့ စိတ္ေတြလည္း ျဖစ္တတ္ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ္...အဲဒီစိတ္ေတြ ကို ၄-ခ်က္၊ ၅-ခ်က္ ေလာက္ မွတ္လိုက္ရင္ေတာ့ "ဖိုလ္" ကို တဖန္ေရာက္သြားျပန္ပါတယ္။ အဲဒီနည္း နဲ ့လည္းပဲ အားရသည့္တိုင္ေအာင္ နာရီေပါင္းမ်ားစြာ တည္တံ့ေနတာကိုလည္း ေတြ ့ၾကရပါတယ္။အဲဒီ " ဖိုလ္ "စိတ္ေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ အခိုက္ မွာ "သခၤါရ" အလံုးစံုခ်ဳပ္ၿငိမ္းေသာ နိဗၺာန္အာရံု မွာဘဲ စိတ္ ဟာ တည္တံ့လ်က္ရွိေနပါတယ္။
နိဗၺာန္အာရံု ကလြဲၿပီး တစ္ျခားအာရံုကို မသိပါဘူး။ နိဗၺာန္ ဆိုတာကလည္း ဒီေလာက၊ တစ္ပါးေသာ ေလာကတို ့နဲ ့ဆိုင္တဲ့ ႐ုပ္နာမ္ သခၤါရ တရား၊ ပညတ္တရား တို ့မွ အလြတ္ သီးျခားသေဘာတရား ျဖစ္ပါေပတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္မို ့ဖိုလ္ ဝင္စားေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ မိမိခႏၶာကိုယ္ဟာ ဒီေလာက တစ္ပါးေသာ ေလာကတို ့ရဲ ့အေၾကာင္းကို ဘာမၽွ သတိမရပါဘူး၊ သိလည္းမသိပါဘူး၊ ၾကံစည္ စဥ္းစားမႈ ေတြဟာလည္းလံုးဝ ကင္းစင္ေနပါတယ္။ျမင္စရာ၊ ၾကားစရာ၊ ထိစရာ ၊ နံစရာ အာရံုေတြ ထင္ထင္ရွားရွားရွိေနေပမယ့္လည္း ဘာကိုမၽွ မသိေတာ့ပါဘူး။

"အပၸနာဇဝနံ ဣရိယာပထမိၸ သႏၷာ ေမတိ" ဟု ဆိုတာ နဲ ့ အညီ ဣရိယာပုထ္ လည္း ခိုင္ခံ့ေနပါတယ္။ ထိုင္ၿပီး ဝင္စားေနရင္ ထိုင္တဲ့ ကိုယ္အမူအရာဟာ မူလက အတိုင္းဘဲ တည္တံ့လ်က္ရွိေနပါတယ္။ ယိမ္းယိုင္ျခင္း၊ ၫြတ္က်ျခင္း၊ ယြင္းပ်က္ျခင္း မရွိပါဘူး။ ဖိုလ္ စိတ္ အစဥ္ျပတ္သြားေသာအခါမွာ သခၤါရၿငိမ္းတဲ့ သေဘာ၊ အဲဒီ ၿငိမ္းရာကို ေရာက္ေနတဲ့ သေဘာေတြကို ဆင္ျခင္မႈျဖစ္ေစ၊ ပံုသဏၭာန္ စတဲ့ အာရံုတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ေတြ ့ျမင္မႈျဖစ္ေစ၊ ေရွးဦးစြာ ထင္ရွားျဖစ္တတ္ပါတယ္။

အဲဒီေနာက္ မွတ္ၿမဲ မွတ္ျခင္း၊ ၾကည္လင္ျခင္း၊ ဆင္ျခင္ျခင္း စတဲ့ စိတ္တို ့ဟာ ထိုက္သည့္အားေလ်ာ္စြာ ျဖစ္ကုန္ၾကပါတယ္။ မွတ္ေနတာကို ဆက္မွတ္ေနေပမယ့္လည္း အစ မွာ ပီသ ၾကမ္းတမ္းတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ ကို သိၿပီး ခပ္က်ဲက်ဲသာ ျဖစ္တတ္ေပမယ့္ ဝိပႆနာ အထူးအားေကာင္းလာတဲ့ အခါ "ဖိုလ္" မွ ထခါစ မွာ လည္း အမွတ္မက်ဲဘဲ ေကာင္းၿမဲပင္၊ သိမ္သိမ္ေမြ ့ေမြ ့နဲ ့ေကာင္းေနတာလည္းရွိေနေသးပါတယ္။
အဓိကအခ်က္က "ဖိုလ္"ကို ျမန္ျမန္ေရာက္ရန္၊ ဖိုလ္ဝင္စားမႈ ၾကာၾကာတည္တံ့ဖို ့အတြက္ ၊ ေဆာက္တည္မႈကို အားမထုတ္ခင္ကတည္းက ႀကိဳတင္ၿပီး ျပဳလုပ္ဖို ့လို ပါတယ္။ မွတ္ေနတဲ့ အခ်ိန္က်မွ ေဆာက္တည္မႈအတြက္ ေၾကာင့္ၾကမႈ၊ ေတာင့္တမႈကို မျပဳအပ္ပါဘူး။ ဝိပႆနာ အားမျပည့္ေသးဘူး ဆိုရင္ေတာ့ အမွတ္ အထူးေကာင္းေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ၾကက္သီးထ တာတို ့၊ သမ္း တာတို ့၊ ခႏၶာကိုယ္တုန္လႈပ္တာတို ့၊ ႐ိႈက္တာ တို ့ေတြ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ အမွတ္က်ဲသြား သည္လည္း ရွိတတ္ပါေသးတယ္။
မွတ္ေနရင္း မွတ္ေနရင္း အထူးေကာင္းလာတဲ့ အခ်ိန္ မွာ "ေရာက္ေတာ့ မွာဘဲ" လို ့ဆင္ျခင္မိတဲ့အတြက္ အမွတ္က်ဲသြားသည္လည္း ရွိပါေသးတယ္။ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့ မဆင္ျခင္မိေစၾကေစဖို ့ အထူးဂ႐ုျပဳသင့္ပါတယ္ ။
အကယ္၍ေပါ့ေလ ဓမၼမိတ္ေဆြ အေနနဲ ့ဆင္ျခင္မိရင္၊ေတြးမိလိုက္ရင္ေတာအဲဒီ "ဆင္ျခင္မႈ" "ေတြးေတာမႈ"ကို မိမိရရ မွတ္ပါလို ့တိုက္တြန္းပါတယ္ ။
အဲဒီလို က်ဲက်ဲသြားတာကို အႀကိမ္မ်ားစြာ မၾကာခဏ ေတြ ့ရၿပီး မွ "ဖိုလ္" ကို ေရာက္တဲ့သူလည္းရွိတတ္ပါတယ္။ သမာဓိ ဉာဏ္အားနည္း ေနရင္ေတာ့ ေသာတာပန္ ပုဂၢိဳလ္ဟာ ဖိုလ္ သို ့ျမန္ျမန္မေရာက္တတ္ပါဘူး၊ ေရာက္ရင္လည္း ၾကာၾကာမတည္တံ့ တတ္ပါဘူး။ ဒါကေတာ့ "ဖိုလ္"ဝင္စားတဲ့ ပံုစံျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီလို "ဖိုလ္" ဝင္စားႏိုင္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ေသျခာေပါက္ "ေသာတာပန္" ျဖစ္တယ္ လို ့ေျပာႏိုင္ပါတယ္။
ဘယ္လိုဘဲ ျဖစ္ေစ..
ဓမၼမိတ္ေဆြ ကိေလသာ ကို သတ္တယ္ ဆိုတာ"မဂ္"၊ ရုပ္ဓာတ္၊နာမ္ဓာတ္ ခ်ဳပ္ျပတ္ျခင္းကား အခ်က္ လို ့ဆိုတဲ့အတိုင္း၊ ဒါမွမဟုတ္ သခၤါရုေပကၡာဉာဏ္ အင္အားမျပည့္ဝေသးမွီ၊ ဗိုလ္ငါးပါး အင္အားမမွ်၊ ရင့္က်က္မႈကာလသို႕ မေရာက္ေသးမွီ၊ "မဂ္သဘာဝ"၏ ခ်ဳပ္ျပတ္ပံုမ်ဳိး လို "မဂ္အတု" မ်ားလည္း ေသခ်ာေပါက္ ေပၚေပါက္ၾကပါေသးတယ္။

ေလ့လာထားရသေလာက္မွ်ေဝရရင္....

၁။ ခ်မ္းသာဆင္းရဲတို႕အေပၚ ဥေပကၡာအျပဳ လြန္ရာမွ တစ္ခ်က္စာမွ် လစ္လပ္သြားျခင္း၊
၂။ ေၾကာင့္ၾကပူပန္ျခင္းကင္းေနတဲ့ စိတ္ျဖဴစင္မႈအေပၚ ႏွစ္သက္ေနျခင္းေၾကာင့္လည္း တစ္မွတ္စာမွ် လစ္လပ္သြားျခင္း၊
၃။ေၾကာင့္ၾကပူပန္ျခင္းကင္း စိတ္ၿငိမ္းေအးေနျခင္းအေပၚ ၿငိေနျခင္းေၾကာင့္လည္း တစ္မွတ္စာမွ် လစ္လပ္သြားတတ္ျခင္း၊
၄။ ဝီရိယထား၊ သမာဓိအား ႏွင့္ မလိုက္ဖက္ရာမွလည္း စိတ္ပ်ံ႕ထြက္သြားၿပီး တစ္မွတ္စာေလာက္ လစ္လပ္သြားတတ္ျခင္း၊
၅။ အျမင္ကလည္းမတိုး၊ ရိုးအီပ်င္းရိလာၿပီးေတာ့ အားထုတ္ရတဲ့ ဆႏၵအားေတြ ယုတ္ေလ်ာ့ နိမ့္ပါးသြားၿပီး ငိုက္ျမည္းမႈအရာျဖင့္ တစ္မွတ္စာမွ် လစ္လပ္သြားတတ္ျခင္း၊
၆။ ႏုလြန္ေသာအေတြ႕ မွာ အသိက မလိုက္ႏိုင္ေတာ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ထိုင္းမိႈင္းပ်င္းရိလာေတာ့ကာ တစ္မွတ္စာမွ် လစ္လပ္ သြားတတ္ျခင္းမ်ားပင္ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အဲဒီေျခာက္မ်ဳိးဟာ သမာဓိလြန္ကဲ ဉာဏ္အားနည္းရာမွ ျဖစ္တဲ့ မသိျပတ္မ်ဳိးခ်ည္းဘဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
မဂ္အစစ္ကား …
မဂ္ က်တာ နဲ ့ တစ္ျပိဳင္နက္ ထပ္ခ်ပ္မကြာ "ဖိုလ္" လို ့ေခၚတဲ့ ကိေလသာ ေသဆံုးသြားမႈ ရဲ ့အက်ဳိးထူးခံ ရလာဒ္အျဖစ္ အေအးဓာတ္ အၿငိမ္းဓာတ္ႀကီး ေပၚေပါက္ခံစားရျခင္းပင္ ျဖစ္၏ ။ "ဖိုလ္ ႏွင့္ မဂ္" တစ္ဆက္တည္းသာ ျဖစ္ပါသည္။
မဂ္အတုတို႕ကား …
မလစ္လပ္ခင္ ကတည္းက ေအးလည္းေအး၊ေမွးလည္းေမွး အျဖစ္ျဖင့္ ဥေပကၡာ ကေပးေသာ သာမန္ အေအး ထိုအခြင့္ေရးၾကားမွ ျပတ္ေတာက္သြားျခင္းမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး ျပတ္ေတာက္ၿပီး ေနာက္၌လည္း ထူးထူးျခားျခား ေအးမလာေတာ့ပါဘူး။
တစ္ကယ္ေတာ့"မဂ္" ဆိုတာ သူနဲ ့ဆိုင္ရာ ကိေလသာ ကို သတ္ျဖတ္ခ်လိုက္ျခင္း၊" ဖိုလ္" ဆိုသည္မွာ ရန္ကင္းသျဖင့္ ေအးခ်မ္းျခင္း၊ သို႕ေၾကာင့္ "မဂ္ ႏွင့္ ဖိုလ္" တို႕ဟာအေၾကာင္းခံ နဲ ့ အက်ဳိးဆက္ ခြဲဖ်က္ မရစေကာင္းေသာ အတြဲမ်ားသာ ျဖစ္ၾကေသာေၾကာင့္....
စာေရးသူမိမိရဲ ့သေဘာထားကို ေျပာရရင္... "မဂ္အစစ္" ဟုတ္မဟုတ္ မည္သူ႕ကိုမွ် ေမးၾကည့္စရာ မလိုဘူးလို ့ထင္ပါတယ္။
အတုအစစ္ "ခြဲျခားနည္း" မည္သူ႕ထံမွလည္း နည္းခံေနစရာ လိုမယ္လည္း မထင္ပါဘူး။ "မဂ္မသိ ဖိုလ္ နဲ ့ညိွ " စကားပမာ ခ်ဳပ္ျပတ္မႈသိတဲ့ အသိရဲ ့ေနာက္မွာ အၿငိမ္းဓာတ္ အေအးဓာတ္ႀကီး လိုက္၊ မလိုက္ျဖင့္ ခ်ိန္ကိုက္သိႏိုင္ေၾကာင္း ကိုသာ တင္ျပရင္း ဓမၼဒါနျပဳလိုက္ပါသည္။

( ခႏၶာ-၅ပါးတစ္ဦး )
••••••••••••••••••••••••••••••••••
ကိုးကား- မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ၏ "ဝိပႆနာ ႐ႈနည္းက်မ္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္" ဒုတိယတြဲ အား ဖတ္႐ႈယင္းစာမ်က္ႏွာ ၄၃ မွ ေကာက္ႏုတ္၍ လည္းေကာင္း၊ (မဟာစည္နာယက၊အဂၢမဟာကမၼ႒ာနာစရိယ၊အရွင္ကု႑လာဘိဝံသ-သဒၶမၼရံသီရိပ္သာဆရာေတာ္ဘုရားႀကီ)"ေသာတာပန္" စာမ်က္ႏွာမွလည္းေကာင္း၊ ေရႊေက်ာင္းကုန္းဆရာေတာ္ (မဟာေဗာဓိၿမိဳင္ဆရာေတာ္) ဝနဝါသီေဉယ်ဓမၼသာမိေထရ္ ၏ ဓေမၼာဝါဒကထာ မွ ေကာက္ႏႈတ္ ပူေဇာ္ပါသည္။

"ဝိပႆနာ" ဆိုတာ ဘာမွန္းမသိၾကသူမ်ားအတြက္
••••••••••••••••••••••••••••••••
မ်က္ေမွာက္ ဝိပႆနာ အားထုတ္ၾကသူတု႔ိအနက္ ဟို ေရွးအယင္ အႏွစ္ သံုးေလးဆယ္ ကာလေတြထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ပိုမို မ်ားျပားအားထုတ္လာၾကတာကိုေတာ့ သတိထားမိၾကမွာပါ။ယခု မ်က္ေမွာက္ကာလမွာေတာ့ ဝိပႆနာ က်င့္ၾကံအားထုတ္သူေတြဟာ အသက္ႀကီးရြယ္အိုေတြတင္မကဘဲ၊ အရြယ္လတ္ ၊ အရြယ္ငယ္ နဲ ့ ကေလးေတြ ပါမက်န္ ေယာက္က်ားမိန္းမ လူတန္းစား အလႊာမေရြး ၊ အားထုတ္လာတာ ျမင္ၾကရတဲ့အျပင္ အျခားႏိုင္ငံရပ္ျခားက လူမ်ိဳးျခားေတြကပါ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာရွိတဲ့ တရားရိပ္သာေတြ ဝင္ေရာက္ၿပီး ဝိပႆနာ အားထုတ္ၾကသူေတြ တစ္ေန႔တျခား ပိုမိုျမားျပားလာတဲ့အတြက္ သာသနာတရပ္အေနနဲ႔ အခုမ်က္ေမွာက္ေခတ္ကာလကို " ဝိပႆနာေခတ္" လို ့ေတာင္ ေခၚဆိုလို ့ရပါတယ္ လို ့ေ႐ွးဦးစြာ ေျပာၾကားလိုပါတယ္။
"ဝိပႆနာ"ဆိုတာ…ဘာမွန္းမသိၾကသူေတြ အတြက္ ေရးသားေဖၚျပတဲ့ေနရာမွာ ဝိပႆနာ ရဲ ့အဓိပၸါယ္ သာမက ဘဲ ဝိပႆနာအားထုတ္ျခင္းရဲ ့အက်ိဳးေက်းဇူးေတြကိုပါ ေရးသားေဖၚျပဖို ့လိုအပ္မယ္လို ့ထင္ပါတယ္။ သိရွိနားလည္ေစခ်င္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အတိုခ်ဳံး ၿပီးတတ္ႏိုင္သမွ် ေရးသားေပမယ့္ လည္း စာအနည္းငယ္ ရွည္ခ်င္ရွည္သြားပါလိမ့္မယ္။ အကယ္၍ ရွည္လ်ားသြားပါက အတိုခ်ဳံး ၿပီး ေရးသားလို ့၊ ခ်န္လွပ္လို ့မရႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ အတြက္ေၾကာင့္လို ့သာ နားလည္ေပးၾကပါ။

ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ေတြက ေတာ့ ဝိပႆနာ ကို အမ်ိဳးမ်ိဳးအဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုၾကပါတယ္။ နားလည္လြယ္ကူေစဖို ့ ေစတနာ နဲ ့ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္ တို ့က ဘယ္လိုဘဲ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုဖြင့္ဆို ေနာက္ဆံုးမွာ လိုရင္းဆီကို ေရွးရႈလ်က္သာရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အားလံုးဟာ အမွန္ပါဘဲ ဆိုတာ ဦးစြာေျပာပါရေစ။
ဥပမာ...
"ပညတ္"ကို ခြာျပီး "ပရမတ္"ေတြရဲ ့အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ သေဘာေတြကို သိေအာင္လုပ္တာ..ဝိပႆနာ၊
( ဒီေနရာမွာ "ပညတ္" "ပရမတ္" ကို နားမလည္တဲ့ ဓမၼမိတ္ေဆြအတြက္..အက်ဥ္းေလာက္ ဒီစာမ်က္ႏွာ တစ္ေနရာမွာ ေဖၚျပေပးပါမယ္)

ရုပ္ေတြ နာမ္ေတြ ရဲ့ " ျဖစ္ပ်က္" ကို ျမင္ေအာင္ၾကည့္တာ....ဝိပႆနာ၊

ခႏၶာ"အရွိ" နဲ႔ ဥာဏ္"အသိ"ကို ကိုက္ေအာင္လုပ္တာ....ဝိပႆနာ၊

ေရွ႕က "ျဖစ္ပ်က္" ေနာက္က "မဂ္"လိုက္တာ...ဝိပႆာနာ၊

အေသ ကို အရွင္ နဲ႔ ၾကည့္တာ...ဝိပႆနာ၊
ေက်းဇူးရွင္ ခ်မ္းေျမ႕ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီီး ရဲ ့အဆိုအမိန္႔ အရ ရုပ္နာမ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့သေဘာေတြကို...
ျဖစ္ေနတဲ့အတိုင္း၊ ရွိေနတဲ့အတိုင္း...
သတိနဲ႔ေစာင့္ေရွာက္ေနတာဟာ သတိပ႒ာန္ ဝိပႆနာ ပဲ။ မဇၥ်ိမပဋိပဒါ အလယ္အလတ္လမ္းအက်င့္ ပါပဲ။ အဲဒါ မဂၢင္ရွစ္တန္အက်င့္မွန္ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အတိုခ်ဳပ္အေနနဲ႔ေျပာရမယ္ဆိုရင္…
အထူးၾကည့္တာ...ဝိပႆနာ။
အထူးၾကည့္ေတာ့ အထူးသိိတာေေပ့ါ၊
သမားရိုးက်ၾကည့္တာမဟုတ္ဘူး။
ဝိပႆနာမ်က္လံုးနဲ႔ ၾကည့္တာ။
သမားရိုးက်ၾကည့္ရင္ ေယာက်္ား၊ မိန္းမ၊ ပုဂၢဳိလ္၊ သတၱဝါျမင္ပါလိမ့္မယ္။ သူေဌး၊ ဆင္းရဲသားျမင္ပါလိမ့္မယ္။
အထူးၾကည့္ေတာ့ ေယာက်ၤား၊ မိန္းမ၊ ပုဂၢဳိလ္၊ သတၱဝါမဟုတ္ဘူး။ သူေဌး၊ ဆင္းရဲသားမဟုတ္ဘူး။
ရုပ္ေတြ နာမ္ေတြပဲ အထူးၾကည့္ေတာ့ အထူးျမင္ပါတယ္။ ရုပ္ေတြနာမ္ေတြရဲ့ ျဖစ္ပ်က္ကိုျမင္လာတယ္။ အဲဒါကို ဝိပႆနာ လို႔ေခၚပါတယ္။
အကယ္၍ ေဝါဟာရေတြရဲ့ အဓိပၸါယ္ကိုသာ သိမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘာေျပာေနလဲဆိုတာကို နားလည္ေနပါလိမ့္မယ္။

ဝိပႆနာတရားအားထုတ္ရင္ ဘယ္လိုေကာင္းက်ိဳးေတြ ရမလဲ ဆိုတာကိုအရင္ဆံုး အၾကမ္းဖ်င္းရွင္းျပပါရေစ.....

ရုပ္သေဘာတရား နာမ္သေဘာတရားတို ့ရဲ ့အေျခအေနမွန္ ျဖစ္တဲ့ ( ျဖစ္ျခင္း၊ ပ်က္ျခင္း၊ ေပၚျခင္း၊ ေပ်ာက္ျခင္း၊ ရွင္ျခင္း၊ ေသျခင္း )တို ့ကို သိျမင္ေအာင္ (အနိစၥ၊ ဒုကၡ၊ အနတၱ) ျမင္ ေအာင္ၾကိဳးစားအားထုတ္မယ္ ဆိုလို ့ရွိရင္..မ်က္ေမွာက္ကာလ မွာဘဲ
* စိတ္ဓါတ္ျဖဴစင္ သန္ ့ရွင္းျခင္း..
* မပူေဆြး မငိုေႂကြးရေတာ့ျခင္း...
* ကိုယ္မဆင္းရဲ စိတ္မဆင္းရဲ ျခင္း..
* အဆင့္ျမင့္ အသိဉာဏ္ (မဂ္ဉာဏ္ ) ကို ရရွိျခင္း..
* နိဗၺာန္ ကိုသိျမင္ (မ်က္ေမွာက္) ျပဳရျခင္း..
စတဲ့ ေကာင္းက်ိဳးတရားေတြ ရရွိေၾကာင္းကို မဟာသတိပ႒ာနသုတ္ မွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တာ ရွိပါတယ္။

* စိတ္ဓါတ္ျဖဴစင္ သန္ ့ရွင္းျခင္း
သတိပ႒ာန္တရားေတာ္ နဲ ့အညီ ျဖစ္ျခင္း ပ်က္ျခင္း မတည္ျမဲျခင္း (အနိစၥ) သေဘာတို ့ကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္သိျမင္ေအာင္အားထုတ္သူရဲ ့စိတ္ဓာတ္ဟာ လိုခ်င္မႈဆိုတဲ့ ေလာဘ၊ မေက်နပ္မႈ ဆိုတဲ့ ေဒါသ၊ မသိေတြေဝမႈ ဆိုတဲ့ ေမာဟ ၊ အဲဒီ ရုပ္နာမ္သေဘာေတြ ကို ငါ လို ့ထင္ျမင္ယူဆတဲ့ ဒိ႒ိ အစရွိတဲ့ မေကာင္းတဲ့ စိတ္ေနစိတ္ထား၊ ကိေလသာ ေတြဟာ ေလ်ာ့နည္း ပေပ်ာက္ ကင္းစင္သျဖင့္ ျဖဴစင္ျမင့္ျမတ္ လာပါတယ္။ ရုပ္နာမ္ျဖင့္ ဖြဲ ့စည္းထားတဲ့ ခႏၶာကိုယ္ ကို ငါ သူ လူပုဂၢိဳလ္ သတၱဝါ မရွိ ရုပ္နာမ္သေဘာသာရွိတယ္ လို ့မိမိခႏၶာမွာ အျမင္ရွင္းလာပါတယ္။
အျမင္ၾကည္လင္ ျပတ္သားလာပါတယ္။ထို ့အတူ စိတ္ဓါတ္ဟာ လည္း ျဖဴစင္ သန္ ့ရွင္း ခိုင္မာလာပါတယ္။

* မပူေဆြး မငိုေၾကြးရေတာ့ျခင္း
အဲဒီသို ့ခႏၶာအျမင္ ၾကည္လင္လာတာ နဲ ့ အမွ် မိမိခင္မင္တြယ္တာ ခဲ့ ရတဲ့ သက္ရွိ သက္မဲ့ေတြ ဆံုးရႈံး ပ်က္စီးတဲ့ အခါ စိုးရိမ္ပူေဆြးမႈေတြ ေလွ်ာခ်ႏိုင္လာပါတယ္။
အဲဒီလို မတည္ျမဲ ၾကတဲ့ သေဘာကို နားလည္လာတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ပူေဆြး ငိုေၾကြးရျခင္းတို ့ရဲ ့သက္သာမႈကို ရေစပါတယ္။

* ကိုယ္မဆင္းရဲ စိတ္မဆင္းရဲ ျခင္း
အဲဒီလို စိတ္ဓာတ္တည္ျငိမ္ လာသူဟာ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ စတဲ့ က်န္းမာေရးထိခိုက္မႈ ေတြဟာလည္းနည္းပါးလာပါေတာ့တယ္။
ေသာကျဖစ္စရာေတြ နဲ ့ ၾကံဳေတြ ့ရင္လည္း ခံႏိုင္ရည္ရွိလာပါတယ္။ အဲဒီလို စိတ္က်န္းမာမႈဟာ ရုပ္ပိုင္း က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူ ျပဳတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တရားအားထုတ္ျခင္းက ကိုယ္စိတ္ဆင္းရဲမႈကို မျဖစ္ေစပဲ ကိုယ္ နဲ ့စိတ္ ကိုရႊင္လန္းေစႏိုင္ပါတယ္။

* အဆင့္ျမင့္ အသိဉာဏ္ (မဂ္ဉာဏ္ ) ကိုရရွိျခင္း
အဲဒီလို စိတ္တည္ၿငိမ္လာတဲ့ အခါမွာ တစ္ဆင့္တက္ၿပီး ရုပ္နာမ္ သေဘာေတြကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ သိျမင္ထားေသာ ေယာဂီဟာ ဆိုရင္ မိမိရဲ ့ဝိပႆနာဉာဏ္ အဆင့္ဆင့္ ကို ရင့္က်က္ေအာင္ အားထုတ္သြားရင္၊ ဒုကၡကို ဒုကၡမွန္း၊ ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္းကို ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္းမွန္း၊ သိျမင္လာျပီး အဆင့္ဆင့္ တက္ကာ အရိယာ မဂ္ဉာဏ္ ကိုရရွိႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ သစၥာေလးပါး အမွန္တရားကို သိျမင္ႏိုင္သည့္ ဤမဂ္ဉာဏ္ ကိုမရရွိေသာေၾကာင့္ ဓမၼမိတ္ေဆြ တို ့ဟာ သံသရာထဲ တဝဲလည္ လည္ေနရတာကို လည္းနားလည္လာပါေတာ့တယ္။

* နိဗၺာန္ ကိုသိျမင္ (မ်က္ေမွာက္) ျပဳရျခင္း
မ်က္စိနွစ္ကြင္း အလင္းမရသူဟာ ျပင္ပအရာဝတၱဳေတြကို မသိျမင္ႏိုင္ပါဘူး။ ထို ့အတူ သစၥာေလးပါး ကို မသိသူဟာ နိဗၺာန္ဟူေသာ သႏၲိသုခ အျငိမ္းဓာတ္ကို မသိျမင္ႏိုင္ပါဘူး။ တရားအားထုတ္ထားသူ ရရွိထားေသာ မဂ္ဉာဏ္ ကသာ ဒုကၡခပ္သိမ္း ခ်ဳပ္ျပတ္ျငိမ္းသည့္ အျငိမ္းဓာတ္သေဘာ ကို သိျမင္ႏိုင္ပါေပတယ္.. စတဲ့ ေကာင္းက်ိဳးေတြကို လက္ရွိမ်က္ေမွာက္ဘဝမွာတင္ ခံစား၊ စံစားႏိုင္ၾကပါတယ္။

ဝိပႆနာအေၾကာင္းကို ဘာမွမသိေသးတဲ့ ခုမွစတင္ေလ့လာတဲ့ ဓမၼမိတ္ေဆြေတြ အေနနဲ႔ ပထမဆံုး…
"ပညတ္ နဲ႔ ပရမတ္"ကို ကြဲကြဲျပားျပားသိရပါလိမ့္မယ္။
ရုပ္ေတြ နာမ္ေတြကို က်က်နန နားရွင္းေအာင္သိရပါမယ္။
ဒါမွ ဝိပႆနာဆိုတာ ဘာလဲဆိုတဲ့အဓိပၸါယ္ကို ပိုၿပီး သေဘာေပါက္ပါလိမ့္မယ္။ နားလည္ပါလိမ့္မယ္။

" ပညတ္နဲ႔ ပရမတ္ "ကို နားလည္ လြယ္ေအာင္ ရွင္းျပရရင္...
ပညတ္ဆိုတာအမ်ားကလက္ခံထားတဲ့၊ အမ်ားလည္းနားလည္ေအာင္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ သေဘာပါျဖစ္ပါတယ္။
အေခၚ အေဝၚ သေဘာပါ။
လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ၊ဘာသာစကားေပါင္းစံုရွိၾကတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုခုကို အေခၚအေဝၚမ်ဳိးစုံ ရွိပါတယ္။
ဥပမာ..
"အိုး" ကိုပဲ ျမန္မာလို အိုး လုိ႔ေခၚေပမယ့္ အဂၤလိပ္ လိုက တစ္မ်ဳိး၊ တ႐ုတ္လို က တစ္မ်ဳိး၊ ကုလား လို က တစ္မ်ဳိး အမ်ဳိးမ်ဳိး အေခၚအေဝၚ ေျပာင္းေနၾကပါတယ္။
"ပညတ္" ဆိုတာ ပုံသဏၭာန္၊ အရြယ္အစား၊ အေရာင္ အဆင္း၊ ေနရာေဒသ၊ အခ်ိန္အခါေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ ဒါေတြကို အမ်ားနားလည္ေအာင္ ေခၚေဝၚေနရတာပါ။
"ပညတ္" ဆိုတဲ့သေဘာက ပုံသဏၭာန္ေၾကာင့္လည္း ေျပာင္းလဲသြားတယ္။ အေခၚအေဝၚေပါ့ေနာ္။ အရြယ္အစား၊ အေရာင္အဆင္း၊ ေနရာေဒသ၊ အခ်ိန္အခါ ဆိုတာေတြေၾကာင့္လည္း ေျပာင္းလဲပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ "ပညတ္" က ေျပာင္းလဲတယ္။ မခိုင္ၿမဲဘူးလို႔ဆိုပါတယ္။

"ပရမတ္" တရား ေတြက "မူလအေျခခံ" သေဘာေတြပါ။
ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ မူလ ပင္ကိုယ္သေဘာကေန မေျပာင္းလဲပါဘူး။ ပင္ကိုယ္ သတိၱ မေပ်ာက္ပါဘူး။
ဥပမာအေနနဲ႔ ေျပာရရင္...
ေသာက္ေရအိုး တစ္လုံးကို ႏွလုံးသြင္းလိုက္ၾကပါစို႔။ ေသာက္ေရထည့္ ထားလုိ႔ ေသာက္ေရအိုးလို႔ ေခၚတာ မွန္ေနတာပါ။ ေျခေဆးဖုိ႔ ေရေတြထည့္ထားရင္ ေျခေဆးအိုး၊ ဟင္းရြက္စံု ခ်ဥ္ေရစိမ္ဖုိ႔ ခ်ဥ္ဖတ္ ထည့္ထားရင္ ခ်ဥ္ဖတ္အိုး၊ အိုးတိုက္ဖြဲျပာေတြ ထည့္ထားရင္ ဖြဲျပာအိုးလို႔ေခၚၾကပါတယ္။ ဒါဟာ အမွန္ပါပဲ။ ေလာကလူသားေတြ နားလည္တယ္။ လက္ခံတယ္။ ပညတ္ အမွန္တရားပါ။
ဒီ အိုး ကိုပဲ ဘာမွ် အသုံးမျပဳဘဲထားရင္ အိုးဟာ အိုးပါပဲ။ အဲ...တစ္ခု ေတာ့ရွိပါတယ္။ ေျမႀကီးကို အရင္းခံ ထားၿပီး အမာခံလုပ္၊ ဖုတ္ထားတဲ့အတြက္ ေျမအိုးလို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ခြက္ ပုံစံဆို ေျမခြက္၊ အင္တုံ ပုံစံ ဆိုရင္ ေျမအင္တုံျဖစ္ၿပီေပါ့။ ဒီေျမအိုးပါပဲ။
တစ္ပုံစံတည္း ျဖစ္ေပမယ့္ အညာေဒသ ေရႊဘိုေက်ာက္ေျမာင္းက ထြက္ရင္ အညာအိုး၊ ေရႊဘိုအိုး၊ ေက်ာက္ေျမာင္းအိုး လို႔ ေခၚၾကျပန္ပါတယ္။
ဒီအိုး တစ္လုံးတည္းကိုပဲ မဝယ္ခင္က၊ မသုံးခင္က ဆိုရင္ အိုးအသစ္၊ ဝယ္ၿပီး၊ သုံးၿပီး ၿပီဆိုရင္ အိုးအေဟာင္းလို႔ ေခၚၾကျပန္ပါေရာ။ အရြယ္ႀကီးရင္ အိုးႀကီး၊ အရြယ္ငယ္ရင္ အိုးေသးလုိ႔လည္း ေခၚၾကပါတယ္။ ေသာက္ေတာ္ေရအတြက္ ဘုရားစင္ေပၚ တင္ထားရင္ ဘုရားအိုး၊ စားပြဲေပၚ တင္ထားရင္စားပြဲ တင္အိုး၊ အိမ္ေနာက္ေဖးအိမ္သာထဲ ထားလိုက္ရင္ အိမ္သာအိုး ျဖစ္သြားျပန္တယ္။
တစ္ခုခုနဲ႔ ထိမိ၊ ခိုက္မိလုိ႔ အိုးကြဲသြားရင္ ေဟာေျမအိုး၊ ေသာက္ေရအိုး၊ အိုးအေဟာင္း ဆိုတဲ့ နံမယ္ေတြ ေပ်ာက္ကုန္ၿပီး အိုးကြဲႀကီးလုိ႔ ျဖစ္သြားျပန္ပါတယ္။ အိုးကြဲႀကီး ကို ကေလးေတြက တစ္ျခမ္းၿပီး တစ္ျခမ္းထုလိုက္၊ ေဆာ့လိုက္ လုပ္ေတာ့ အိုးျခမ္းကြဲ၊ အိုးျခမ္းပဲျဖစ္ျပန္ေရာ။ တစ္ခါ ထပ္ၿပီး အိုးျခမ္းပဲ့ေလးေတြကို အမႈန္႔ျဖစ္ေအာင္ ထုလိုက္၊ က်ိတ္လိုက္ရင္ ေျမမႈန္႔ေတြ ျဖစ္သြားပါတယ္။
အဲဒါဘာေျမလဲလုိ႔ေမးရင္ အိုးကေန ျဖစ္သြားတဲ့ ေျမျဖစ္လို႔ အိုးေျမလုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ေျမအိုး ကေန အိုးေျမ ျဖစ္သြားပါၿပီ။ ပုံသဏၭာန္၊ အရြယ္အစား၊ ေနရာေဒသ၊ အခ်ိန္ကာလေတြေျပာင္းလုိ႔ အေခၚအေဝၚေတြ ေျပာင္းလဲတဲ့ သေဘာက ပညတ္ အာ႐ံုေတြရဲ႕ သေဘာပါ။
ေျမအိုး ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အိုးေျမ ပဲျဖစ္ျဖစ္ မူလအရင္းခံက ေျမ ပါပဲ။ျမန္မာလို ေျမလုိ႔ ေခၚေနတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေျမ ရဲ႕တကယ္ အရွိသေဘာဆိုတာ "အမႈန္႔" ကို ေခၚတာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီ ေျမႀကီးကို မ်က္စိမွိတ္မွိတ္၊ ဖြင့္ဖြင့္ သြားထိလိုက္ရင္ ထိတဲ့အခါမွာလည္း လက္ ညႇိဳးနဲ႔ ထိထိ၊ လက္ခလယ္နဲ႔ထိထိ ထိလိုက္ရင္ ထိတဲ့ သေဘာရွိေနပါတယ္။ မာတဲ့ေပ်ာ့တဲ့သေဘာလို႔ အသိ မွာျဖစ္ တတ္ပါတယ္။ မာမႈ ေပ်ာ့မႈလို႔ေခၚတဲ့ အဲဒီ ထိသေဘာ ေျမဓာတ္ ပရမတ္ ဟာ ေျမအိုး၊ ေသာက္ေရအိုး၊ အိုးႀကီး၊ အိုးေသး၊ အိုး ေဟာင္း၊ အိုးသစ္ဆိုတဲ့ အမည္ေတြ၊ ပညတ္ေတြ ဘယ္လိုပဲ ေျပာင္းေျပာင္း မာ ေပ်ာ့ ထိ ဆိုတဲ့ ေျမဓာတ္ "ပရမတ္" ကေတာ့ အၿမဲ ရွိေနပါတယ္။ ေျမမႈန္႔ေတြ ျဖစ္တဲ့အထိလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဘယ္ေနရာ၊ ဘယ္အခ်ိန္၊ ဘယ္အေၾကာင္းေၾကာင္း ေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေျမဓာတ္ရဲ႕ သေဘာက မေျပာင္းလဲပါဘူး။ ဒါကို ပရမတ္ ရဲ႕ အမွန္တရားလုိ႔ ေခၚပါတယ္။
ပညတ္က အမ်ားသတ္ မွတ္တဲ့သေဘာ အမွန္ပါပဲ။ဒါေပမယ့္ မရွိတရားပါ။ ပရမတ္ဆိုတာ အမ်ားသတ္မွတ္သည္ ျဖစ္ျဖစ္၊ မသတ္မွတ္သည္ ျဖစ္ျဖစ္၊ သိသိ မသိသိ အမွန္တရားပါပဲ။ တကယ္ အရွိတရားပါ။ ပရမတ္ဆိုတာ စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ႐ုပ္၊ နိဗၺာန္ဆိုတဲ့ သေဘာေတြရွိပါ တယ္။ ပညတ္ကေတာ့ မေရတြက္ႏိုင္ ေအာင္မ်ားပါတယ္။ ဒီသေဘာေတြဟာ ပညတ္နဲ႔ ပရမတ္ေတြ ရဲ႕ သေဘာေတြပါပဲ။

"ပညတ္" ဆိုတာ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး နားလည္ေအာင္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ နာမည္ေတြကိုေခၚတာ။ အမွန္တကယ္ မရွိဘူး။
ဥပမာ..
ေခါင္း၊ ခါး၊ လက္၊ ေျခ၊ ေယာက်္ား၊ မိန္းမ၊ အိမ္၊ ေက်ာင္း၊ ကား၊ ရထား၊ စသည္အားျဖင့္ လူအမ်ဳိးမ်ဳိးက ေဝါဟာရအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ေခၚေနၾကတာ၊ေျပာေနၾကတာလည္းအားလံုးဟာ ပညတ္ ေတြပဲ။
"ပရမတ္"ဆိုတာကေတာ့ အမွန္္တကယ္ရွိတဲ့ သေဘာတရားကို ဆိုလိုတာပါ။ သေဘာမၽွပဲ။ မ်က္စိနဲ႔လည္းမျမင္ရဘူး၊ ပံုသ႑ာန္လည္းမရွိဘူး၊ အေလးခ်ိန္လည္းမရွိဘူး၊ ထုထည္းလည္းမရွိလို႔ ဆုတ္ကိုင္လို႔လည္းမရပါဘူး၊ အမႈန္႔ေတြလည္းမဟုတ္ဘူး။ မီးခိုးလည္းမဟုတ္ဘူး၊သေဘာေလးပါပဲ။
ဥပမာ..
လႈပ္တဲ့သေဘာ၊ နာတဲ့သေဘာ၊ ၾကားတဲ့သေဘာေတြဟာ "ပရမတ္"ပါပဲ။ ပရမတ္ တရားက "စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ရုပ္၊ နိဗၺာန္" ဆိုျပီး(၄)ပါးရွိပါတယ္။ စိတ္ နဲ႔ ေစတသိက္ ကို ေပါင္းျပီး နာမ္ လို႔ေခၚပါတယ္။
နာမ္ရဲ့သေဘာတရားက…
သိတတ္တဲ့သေဘာ၊ ညြတ္တတ္တဲ့သေဘာ၊
ရုပ္ရဲ့သေဘာတရားက…
ေဖာက္ျပန္တတ္တဲ့သေဘာ၊ မသိတဲ့သေဘာ၊ အၾကမ္းအားျဖင့္..
ရုပ္ဆိုတာ...
ပထဝီ၊ အာေပါ၊ ေတေဇာ၊ ဝါေယာ..ဆိုတဲ့ ဓာတ္ၾကီးေလးပါး အေပါင္းအစုပါပဲ။
လက္ေတြ႔ရႈမွတ္တဲ့အခါ ဓာတ္ၾကီးေလးပါးရဲ ့ပရမတ္ သေဘာေတြကို ရႈမွတ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ပထဝီ ဓာတ္ရဲ ့ပရမတ္ သေဘာက…
မာမႈသေဘာ၊ ေပ်ာ့မႈသေဘာ။
အာေပါ ဓာတ္ရဲ ့ပရမတ္ သေဘာက…
ေလးမႈသေဘာ၊ ဖြဲ႕စည္းမႈသေဘာ၊ ယိုစီးမႈသေဘာ။
ေတေဇာ ဓာတ္ရဲ ့ပရမတ္ သေဘာက…
ပူမႈသေဘာ၊ ေအးမႈသေဘာ၊ ေပါ့ပါးမႈသေဘာ။
ဝါေယာ ဓာတ္ရဲ ့ပရမတ္ သေဘာက…
တြန္းကန္တဲ့သေဘာ၊ ေတာင့္တင္းတဲ့သေဘာ၊ လႈပ္ရွားတဲ့သေဘာ။
ရုပ္ နဲ ပတ္သတ္လို႔ ဒီေလာက္ေတာ့သိထားရပါမယ္။
နာမ္နဲ ့ပတ္သက္ၿပီး ေျပာရရင္ေတာ့...
ခုနေရးျပထားတဲ့အတိုင္း စိတ္ နဲ႔ ေစတသိက္ ကိုေပါင္းျပီးေတာ့ နာမ္ လို႔ေခၚပါတယ္၊ သိမႈေလး ကိုစိတ္လို႔ေခၚတာ။ စိတ္တစ္ခုျဖစ္ရင္ ေစတသိက္ေတြလည္း ပါလာပါတယ္ပဲ။ ေစတသိက္ ဆိုတာကလည္း စိတ္ ကိုမွီတြယ္ျပီးေတာ့ စိတ္ကိုျခယ္လွယ္ေနတဲ့ စိတ္ တစ္မ်ဳိးပါပဲ။ သူေၾကာင့္ အကုသိုလ္စိေတြျဖစ္သြားတာရွိသလို၊ ကုသိုလ္စိတ္ေတြျဖစ္သြားတာလည္းရွိပါတယ္။
ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့အလြယ္ဆံုးနည္းနဲ ့ဒီလိုမွတ္ပါ။ ၾကည္လင္ေနတဲ့ " ေရ " ဟာ "စိတ္ " ဆိုပါစို႔၊ အေရာင္တစ္ခုခု မထည့္သ၍ စိတ္ က ၾကည္ေနမွာဘဲ၊ ထည့္လိုက္တဲ့ အေရာင္အလိုက္ အဲဒီေရဟာ အေရာင္ေျပာင္းပါတယ္။ ဒီေတာ့ အဲဒီအေရာင္ေျပာင္းေစတဲ့ အရာဟာ ေစတသိက္ ပါဘဲ။
ေစတသိက္က အားလံုး( ၅၂ ) လံုးရွိပါတယ္။
တရားအားထုတ္မယ္ဆိုရင္ ႐ုပ္(၂၈) ပါးတို႔၊ နာမ္(၅၃)ပါးတိိုိ႔ ရွိေပမဲ့ ဒါေတြကို အကုန္သိစရာမလိုပါဘူး။အကုန္မသိေပမဲ့ လည္းဘဲ ဝိပႆနာ အားထုတ္လို႔ရပါတယ္။
◆ ဝိပႆနာ အားထုတ္တယ္၊ တရားထိုင္တယ္ ဆိုတာဟာ အလြယ္ဆံုး ေျပာရရင္ မိမိ႐ဲ့ စိတ္ကို ေစာင့္ၾကည့္တာပါဘဲ။ စိတ္ကို ေစာင့္ၾကည့္တယ္ ဆိုေတာ့ တရားစၿပီးအားထုတ္ခါစမွာေတာ့ ဟိုေျပး၊ဒီေျပးနဲ ့မၿငိမ္မသက္ျဖစ္တတ္တဲ့ စိတ္ရဲ႕ ပင္ကိုယ္သဘာဝကို ၾကံဳေတြၾကရမွာ ေတာ့ တရားအားထုတ္ၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တိုင္းလိုလိုပါဘဲ။အဲဒီလို စိတ္ကို ေစာင့္ၾကည့္တာမ်ားလာတဲ့အခါ စိတ္တည္ၿငိမ္မႈရလာပါလိမ့္မယ္။
အခ်ိန္ၾကာၾကာ နဲ ့အေလ့အက်င့္ မ်ားမ်ား တရားထိုင္ေလေလ၊ စိတ္ကို အားမစိုက္ရပဲ ျငိမ္ၿငိမ္သက္သက္ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္လာေလေလပါပဲ။
ဝိပႆနာ အေၾကာင္းကို ဘယ္လိုဘဲ စာနဲ ့ရွင္းျပရွင္းျပ၊ တကယ္တန္းက်ေတာ့..ဖတ္ရံု နဲ ့ နားလည္ဖို ့မလြယ္ပါဘူး။
"ဝိပႆနာ" အလုပ္ဆိုတာ လုပ္ၾကည့္မွ သိလာမွာပါ•••••
"ဝိပႆနာ" အားထုတ္ဖို ့ "ကမၼဌာန္း"တရား ေတြ အမ်ားႀကီးရွိတဲ့ အနက္ တရားစခန္းတိုင္းလိုလိုက တရားအားထုတ္ၾကသူ ေယာဂီ ေတြ ကိုအမ်ားအားျဖင့္ "အာနာပါန ကမၼဌာန္း" သာ ေပးေလ့ရွိတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ "အာနာပါန သတိပဌာန္" ရႈမွတ္ နည္း ကို ဆည္းပူးထားသမၽွ တင္ျပေပးပါ့မယ္။
"အာနာပါ နႆတိ" ဟာ "ကာယာႏုပႆနာ သတိပဌာန္" တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။

"မဟာသတိပဌာနသုတ္"မွာ "ကာယ၊ ေဝဒနာ၊ စိတၱာ၊ ဓမၼာ" ဆိုတဲ႕ အာရုံ ၄ မ်ိဳးအနက္ " ကာယ"ကို အဖန္ဖန္ရႈမွတ္ျခင္း "ကာယႏုပႆနာ" အေၾကာင္းတင္ျပပါမယ္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္က.."ကာယႏုပႆနာ" ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး" အာရုံ ( ၁၄ ) မ်ိဳး" ေဟာထားတဲ့အနက္ထဲက ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ားအတြက္ အာရံု တစ္ခုျဖစ္တဲ့ "အာနာပါန" အေၾကာင္း ကို ဘဲ ေလာေလာ ဆယ္ တင္ျပပါရေစ။
ပထမဆုံး "ဝင္ေလ ထြက္ေလ"ကို အာရုံယူ ရႈမွတ္ဖို႕ ေဟာပါတယ္။
လူတိုင္း အသက္ရွင္ေနသမွ်ကာလပတ္လံုး အသက္ "ရႈသြင္း၊ ရႈထုတ္"လုပ္ေနၾကတယ္။
မရွဴတာနဲ႕ ေသမွာပါ။
ဒါေပမယ့္ ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့ဟာ...
အဲဒီ "ဝင္ေလထြက္ေလ" အေပၚမွာ သိေနေအာင္ သတိကပ္ၿပီးေန ေလ့မရွိၾကပါဘူး။

ဒီ "ဝင္ေလ ထြက္ေလ"ကို "အာနာပါန" လို႕ ေခၚၾကတာပါ။
တရားစခန္းေတြမွာ ေပးေလ့ရွိတဲ့ ကမၼဌာန္းတရားပါ။
ေလကို ရွဴသြင္း ရွဴထုတ္ ေနတာ အာရုံတစ္ခုပါဘဲ။ ဒီအာရုံကို သတိနဲ႕ ကပ္ၿပီး ဥာဏ္ကသိေအာင္ တြဲၿပီး အလုပ္လုပ္ရင္း ေလ့က်င့္ရတာပါဘဲ။ ဒါကို.."အာနာပါန ပဗၺ" လို ့ေခၚပါတယ္။
အသက္ရွဴေနၾကတဲ့ ဝင္ေလ ထြက္ေလရဲ႕ ႏွာေခါင္းဝ အသားကို ..ထိ၊ ထိသြားတဲ့ အထိ ကေလးကိုလိုက္ျပီး သိ သိေနတဲ့ ထိ သိ "သတိ" ဆိုတဲ့ သိစိတ္ကိုထားျပီးေတာ့ ...
ဝါေယာရုပ္ ေလက ၊
ကာယရုပ္ အသား ကို တိုးထိသြားတာကို ပဲ မေမ့တဲ့သတိ နဲ႔ သိ သိ မွတ္ မွတ္ ရႈ ရႈ ေနရပါမယ္။
အဲဒါကို "အာနာပါန ဖုသန ကမၼ႒ာန္း"လို႔ေခၚပါတယ္။
ဘုရားသာသနာေတာ္ မွာ ဒီကမၼ႒ာန္းဟာ
"ရႈမွတ္ရတာ လည္း အလြယ္ဆံုး" အသက္ရွဴေနတဲ့ လူတိုင္းနဲ႔လည္း အသင့္ေလ်ာ္ဆံုးပါဘဲ။
ဒါေပမယ့္ ..ကိုယ္အသက္ရွဴေနတာကို မသိမမွတ္တ့ဲ၊ သတိမထားတဲ့ သူေတြကသာ မ်ားေနၾကတာပါ။

ဒါေၾကာင့္ သိဒၶိရွင္ ျဖစ္ခ်င္ရင္ ေတာ့ အဲဒီအတိုင္း ရႈမွတ္ၾကည့္ပါ၊ သမာဓိရွိ သေလာက္ တန္ခိုးသိဒၶိေတြ ေတာ့ ရလာမွာပါပဲ။

ရႈပံုရႈနည္းကို ဖတ္ရႈထားသေလာက္ ေျပာရယင္...
အရင္ဆံုး ႏွလံုးသြင္းထားရမွာက...

၁။ ဝင္ေလ ထြက္ေလ ဝါေယာရုပ္က ႏွာသီးဖ်ား ကာယရုပ္ကို လာထိတယ္၊ ငါ့ကို ထိတာမဟုတ္.....
"ငါမရွိ၊ ရုပ္ကို ထိတယ္ "....အဲဒီလို သိမွတ္လိုက္ပါ၊ ဒီေတာ့ "အတၱဒိ႒ိ" ကို တိတိပပ ျဖတ္ခ်လိုက္တဲ့ သေဘာပါ။

၂။ နာမ္ေခၚတဲ့ အသိစိတ္ကေလးေတြက ထိတာကို သိ သိ သြားတယ္။ ငါသိတာ မဟုတ္၊ စိတ္နာမ္က သိသည္၊ ငါမရွိ၊ စိတ္နာမ္သာရွိတယ္...။
အဲဒီလို သိမွတ္ၾကည့္ပါ။

၃။ဒီ ထြက္ေလ ဝင္ေလ ဟာ ရွဴခ်င္တဲ့စိတ္ေၾကာင့္သာ ျဖစ္ေပၚ ျဖစ္ေပၚလာတာပါ။ငါ့ေၾကာင့္ျဖစ္တာ မဟုတ္ပါဘူး၊ စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ရုပ္လို႔ သိမွတ္ထားပါ၊ အေၾကာင္းစိတ္ နဲ႔ အက်ိဳးရုပ္ ကို ပိုင္းျခားသိထားရပါမယ္။

၄။ အဲဒီ ထိတဲ့ရုပ္ေတြဟာလည္း ထိထိျပီးေတာ့ ပ်က္ပ်က္သြားၾကတာပါပဲ၊ ခိုင္ၿမဲမႈ လံုးဝမရွိတဲ့ "အနိစၥ"တရားေတြ ပဲလို႔ သိမွတ္ပါ။

၅။ မခိုင္ၿမဲလို႔ ျပန္ျပန္ ရွဴရႈိက္ ရွဴရႈိက္ၿပီးေတာ့ ၊ ဒီကိုယ္ေကာင္ၾကီးကို ျပဳျပင္ေပးေနရတဲ့ ကာယသခၤါရကလည္း ဒုကၡဆင္းရဲ သက္သက္ေတြပဲလို႔ သိမွတ္ပါ။

၆။ အဲဒီ အနိစၥ-မခိုင္မၿမဲ ပ်က္စီးေနတဲ့ တရားစုေတြကို နိစၥ ျဖစ္ေအာင္၊ ဆင္းရဲဒုကၡကို သုခခ်မ္းသာ ျဖစ္ေအာင္၊ လုပ္လို႔မရႏိုင္တဲ့ ငါစိုး ငါပိုင္ မဟုတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ငါ့အလိုမလိုက္ ငါ့အႀကိဳက္မပါ ငါလုပ္တိုင္း လည္း မေအာင္ျမင္တဲ့ အတၱ မဟုတ္တဲ့ အနတၱ သေဘာတရားေတြပါပဲလို႔ ...
ဉာဏ္ထဲမွာ စြဲလာေအာင္ စိတ္ကိုေလ့လာ ေစစားေပးရပါမယ္။ေလ့က်င့္ေပးရပါမယ္။
အခုလို ့...
ထြက္ေလ ဝင္ေလ ရဲ႕ ထိသိကိုမွတ္ေနတဲ့ အသိစိတ္ဓာတ္ကို ထိ သိ ဆိုတဲ့ ေနရာမွာတင္ ရပ္မေနဘဲ...
"ထိတဲ့ရုပ္လည္းပ်က္၊
သိတဲ့ စိတ္လည္းပ်က္"
ထိသိပ်က္တိုင္ေအာင္ အသိစိတ္ကို "အနိစၥလကၡဏာ"သို႔ ေရာက္ေအာင္ ပို႔ေဆာင္ေပးရပါမယ္။ အေလ့အက်င့္ျပဳလုပ္ေပးရပါမယ္။
အဲဒီအတိုင္း ျဖစ္ပ်က္ထဲမွာ အေလ့အက်င့္ ရပါမ်ားလာတဲ့ အခါမွာ သိစိတ္ အစဥ္ဟာ ႏွာသီးဖ်ား၊ ႏွာေခါင္းဝ ထိသိ အမွတ္ထဲက ထြက္ၿပီးေတာ့ တျခား ျမင္ခိုက္၊ ၾကားခိုက္၊ နံခိုက္၊ စားခိုက္၊ ေတြ ့ထိခိုက္၊ ၾကံစည္ခိုက္ တို႔ ေပၚလာရင္လည္း ခဏတိုင္း၌လည္း ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္း၊ ခ်က္ခ်င္းပင္ အပ်က္သေဘာထဲ သက္ေရာက္ အလိုလို သိမွတ္သြားေတာ့တာပါဘဲ၊ ငါ သူတပါး ေယာက္်ား မိန္းမ ဆိုတာ နဲ႔ အသိ မလုပ္ေတာ့ပါဘူး၊ " ရုပ္နာမ္ျဖစ္ပ်က္ နဲ႔သာ အသိလုပ္ေနပါေတာ့တယ္ " ။
အဲဒီလို အေလ့အက်င့္ေတြမ်ားမ်ားလာလို႔ အက်င့္ပါသြားတာနဲ႔ တျပိဳင္နက္ မိမိသိေနက် လမ္းအတိုင္းသာ အသိ လုပ္သြားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တျခားအာရံု လမ္းေၾကာင္းထဲသို႔ စိတ္မေျပာင္းေတာ့ဘဲ နဲ ့မိမိသြားေနက် ကိေလသာအာရံု ကာမဂုဏ္ထဲ ေရာက္မသြားေတာ့ဘဲ အဲဒီမွာ ဘာျဖစ္မလဲဆိုေတာ့...
"ျမင္ သိ ပ်က္၊ ၾကား သိ ပ်က္၊ နံ သိ ပ်က္၊ စား သိ ပ်က္၊ ထိ သိ ပ်က္၊ ၾကံစည္ေတြးေတာ သိ ပ်က္ " ဆိုတာ နဲ ့ဘဲ ..
ခဏတိုင္း ၊ခဏတိုင္း သိ ပ်က္ ေနတဲ့ "ဥဒယ ဝယ ခဏိက သမာဓိ"၊တနည္းဆိုေသာ္( အနိမိတၱေစေတာသမာဓိ )ထဲ ေရာက္ ေရာက္ျပီး တည္ျငိမ္ေနေတာ့ သတည္း လို ့သာ ေျပာရေတာ့ မွာပါဘဲ။

အဲဒီ ထြက္ေလ၊ ဝင္ေလ "အာနာပါန" ထိ သိ ကို သတိထားရႈမွတ္တဲ့ အေလ့အထဟာ သတိရင့္က်က္လာတဲ့အခါ မွာ အဲဒီလို ဥဒယ ဝယ ခဏိက သမာဓိထဲ ေရာက္ရွိေလ့ရွိလို႔ အလြန္ေကာင္းတဲ့ အတိုင္းမသိ တန္ဖိုးရွိေသာ ကမၼ႒ာန္းလို႔ ဆရာေတာ္ေတြေဟာခဲ့ပါတယ္။
ခု..ေျပာျပခဲ့တဲ့ ဒီအေလ့အထဟာ လက္ေတြ႕အားျဖင့္ ေလာဘ ေဒါသတို႔ မလာႏိုင္ မလိုက္ႏိုင္တဲ့ အက်င့္ျမတ္ ပါပဲ။
ေရွးသူေတာ္ေကာင္း တို႔လုပ္ငန္း လမ္းေဟာင္းလမ္းမွန္ အက်င့္ျမတ္ေပၚသို႔ တက္ေရာက္ ေလွ်ာက္သြား ရႈမွတ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေတြေဝ ေငးေမာကာ အမွားထဲမွာ ေမ့ေျမာေနတတ္တဲ့ ေမာဟ နဲ ့ ကင္းေဝးၿပီး ဝိဇၨာဉာဏ္ဘက္သို႔ သက္ေရာက္ကူးဝင္လာေသာ အက်င့္လည္း ျဖစ္တယ္ လို ့ ဆိုပါတယ္။
အဲဒီ ထြက္ေလ ဝင္ေလ "ထိသိ သတိ" ကိုပဲ မေမ့မေလ်ာတဲ့ သမၼာသတိမဂၢင္ အားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ရႈမွတ္ ပြားမ်ားေနတဲ့ ဓမၼမိတ္ေဆြကေတာ့ ေလ့လာလုပ္ယူမႈ "သတိ" အပိုင္းက လြန္ေျမာက္ၿပီးေတာ့ သမာဓိ ရင့္က်က္ကာ အာရံုေပၚေပၚလာတိုင္း သတိ နဲ႔ "ကပ္ခနဲ ကပ္ခနဲ" ခ်က္ခ်င္းပဲ "သိပ်က္ သိပ်က္" ေနတဲ့ “ဥပ႒ာနသတိ” က ဉာဏ္နဲ႔တြဲၿပီး မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္အထိ ေလာကုတၱရာ အက်ိဳးတရားေတြကို ခံစားရေအာင္ ပို႔ေဆာင္ေပးပါလိမ့္မယ္။
အဲဒီ အက်ိဳးေက်းဇူးတရားေတြကို ခံစားခ်င္ရင္ေတာ့..ကိုယ္တိုင္ အားထုတ္ၾကည့္ပါ၊ ကိုယ္လုပ္သေလာက္၊ ကိုယ္နဲ႔ ထိုက္တန္မဲ့ လုပ္ခ ရမွာကေတာ့ အမွန္ပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ဝိပႆနာ ဆိုတာ ဘာမွန္းမသိၾကသူတို ့အတြက္.. အမွန္ကန္ဆံုးအေျဖေပးရယင္ေတာ့.."ဝိပႆနာ" ဆိုတာ "ကိုယ္တိုင္လုပ္ၾကည့္မွ သိလာမွာပါ "ဆိုတဲ့ စကားခ်ပ္ နဲ ့ဘဲ ပူေဇာ္လိုက္ပါရေစ။

( ခႏၶာ-၅ပါးတစ္ဦး )
••••••••••••••••••••••••••••••••••
လက္ကိုင္ဖုန္း ျဖင့္ စာစီရျခင္းျဖစ္သည့္အတြက္ သတ္ပံုမွားယြင္းမႈမ်ား ေတြ ့ရွိပါက သည္းခံခြင့္လႊတ္ၿပီး ျပင္ဆင္ဖတ္ရႈေပးပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံပါသည္။
ကိုးကား (အဂၢမဟာပ႑ိတ အရွင္ၾသဘာသာဘိဝံသ -ဖ်ာပံုတိုက္သစ္)၊
ေလးအိမ္စု အရွင္ဝိစိတၱသာရ ရဲ့ တရားေတာ္မ်ား ႏွင့္ အရွင္ဓမၼသာရ ဓမၼဒါန မွ ေကာက္ႏႈတ္ပါသည္။

" ဝဋ္ "
•••••••••
ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့အတြက္ ရွင္းလင္းေဖၚျပခဲ့တဲ့ ပဋိစၥသမုပၸဒ္ ရွင္းတမ္း ဆိုတဲ ့အရင္ စာစုမွာ အဓိက လိုရင္းကိုသာ ေဖၚျပေရးသားခဲ့ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တခ်ိဳ ့ေနရာေနေတြမွာ ပဋိစၥသမုပၸဒ္ ရဲ ့အဂၤါရပ္ေတြ ကို တိတိက်က် မေရးသားဘဲ သေဘာေလာက္သာတင္ျပခဲ့တာရွိခဲ့ပါတယ္။
ပဋိစၥသမုပၸဒ္ ေဒသနာေတာ္ဟာ ခက္ခဲနက္နဲလွတဲ့အတြက္ တစ္စုတစ္စည္းထဲ တင္ျပဖို ့အတြက္ ဒီေဖ့စဘုတ္ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမွာ အခက္ခဲျဖစ္ေစပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေဖၚျပဖို ့ က်န္ရွိခဲ့တဲ့ " ဝဋ္ " အေၾကာင္းကို မုိးကုတ္ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ရဲ ့သစၥာအနက္ ၁၆-ခ်က္ တရားေတာ္ေတြထဲ က ေကာက္ႏႈတ္ၿပီး ေဖၚျပကုသိုလ္ျပဳလိုက္ပါတယ္။
" ဝဋ္ " နဲ ့ပတ္သက္ၿပီး ဓမၼမိတ္ေဆြ တို ့ ေျပာေလ့ရွိတာက၊ သိထားေလ့ရွိတာက...
ဝဋ္လည္တတ္တယ္၊ ဝဋ္လည္လိမ့္မယ္ စတဲ့ စကားရပ္ပါဘဲ။ တကယ္ေတာ့ ပဋိစၥသမုပၸဒ္ ကို သိလို ့ျဖစ္ေစ၊ မသိလို ့ဘဲ ျဖစ္ေစ ေျပာၾကဆိုၾကတာ လည္း ျဖစ္ပါတယ္၊ ဘယ္လိုအသိ နဲ႔ဘဲ နားလည္နားလည္ "ဝဋ္" ဆိုတာ လည္တတ္တယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာကို သိထားၾကေတာ့..ဝမ္းသာစရာပါ။ ဘာလို ့လဲ ဆိုေတာ့ "ဝဋ္လည္တယ္" ဆိုတဲ့ တရားကိုက..ပဋိစၥသမုပၸဒ္ ျဖစ္ေနလို ့ပါဘဲ။
တစ္ခုသတိထားရမွာက.. ဓမၼမိတ္ေဆြ တို ့ေကာင္းတဲ့ကုသိုလ္ေတြဘဲျပဳျပဳ၊ မေကာင္းတဲ့ အကုသိုလ္ ေတြကိုဘဲ လုပ္လုပ္၊ အေၾကာင္းသင့္တဲ့ တခ်ိန္မွာ ဒီ ကုသိုလ္၊အကုသိုလ္ေတြ ရဲ႕အက်ိဳးကိုေတာ့ စံစား၊ ခံစားရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေကာင္းတဲ့ဝဋ္ စံစားစံစား၊မေကာင္းတဲ့ဝဋ္ ကို ဘဲ ခံစားခံစား၊ အဲဒီလို အခ်ိန္ခါမ်ိဳးမွာ အေၾကာင္းေၾကာင့္မို ့၊ ခုလို အက်ိဳးျဖစ္တာ ဆိုတဲ့ အသိကေလး ရွိေနရင္ ဓမၼမိတ္ေဆြ တို ့အဖို ့ သံသရာက လြတ္ေျမာက္ဖို ့လမ္းေၾကာင္းေပၚေလွ်ာက္ဖို ့အတြက္ လမ္းေပၚကို စေရာက္ေနပါၿပီလို ့ဆိုလိုက္ ပါရေစ။
တကယ္ေတာ့..ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့အခု လက္ရွိ ပစၥဳပၸန္ဘဝ မွာ လူလာျဖစ္ေနတာကို က " ဝဋ္ " ခံေနရပါလား၊ ဝဋ္ေကာင္ ႀကီးေတြ ျဖစ္ေနပါလားဆိုတဲ့ အသိ ကို သိထားဖို ့လိုပါလိမ့္မယ္။
ဒီအသိကို ေမ့ေလ်ာေနတဲ့အတြက္ ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့အခုေရာက္ရွိေနတဲ့ " ဝဋ္ " နဲ ့ပါတ္သက္ၿပီး တင္ျပဖို ့ခုလို နိဒါန္းပ်ိဳးေရးရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့ဟာ ဘယ္ ဝဋ္ကာလ ထဲမွာ ေရာက္ေနသလဲ ဆိုရင္...
ပဋိစၥသမုပၸဒ္ မွာ ဝဋ္( ၃ ) ပါးရွိတဲ့အနက္
" ဝိပါကဝဋ္ " ထဲ ကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ကာလဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။
" ဝဋ္ " အေၾကာင္း စၿပီးရွင္းျပရရင္..

"ဝဋၬ" ဆိုတဲ့ သဒၵါဟာ စက္ဘီးေတြ ခ်ာခ်ာလည္သလို "လည္ပတ္ျခင္း" ဆိုတဲ့ အနက္ ကိုေျပာတာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ "အေၾကာင္းၿပီးလွ်င္ အက်ိဳး ၊ အက်ိဳးၿပီးလွ်င္အ
ေၾကာင္း " ဟု အေၾကာင္းအက်ိဳး မျပတ္ဘဲ ဆက္ကာဆက္ကာ လည္ပတ္ေနတဲ ့"ပဋိစၥသမုပၸါဒ္"တရားကို "ဝဋၬ=ဝဋ္" ဟုေခၚ၏..တဲ့။
ပဋိစၥသမုပၸဒ္ ေဒသနာေတာ္အရ ဝဋ္( ၃ ) ပါးရွိပါတယ္။

( ၁ )ကိေလသဝဋ္
အဝိဇၨာ၊ တဏွာ နွင့္ ဥပါဒါန္

( ၂ )ကမၼဝဋ္
သခၤါရ ႏွင့္ ကမၼဘဝ

( ၃ )
ဝိညာဏ္၊ နာမ္ရုပ္၊ သဠာယတ၊ ဖႆ၊ ေဝဒနာ၊ ဇာတိ ဥပပတၱိဘဝ၊ ဇရာမရဏ
တို႔ျဖစ္ပါတယ္။

"ကိေလသဝဋ္" ရွိလ်င္ "ကမၼဝဋ္" မုခ် ျဖစ္ပါတယ္။ " ကမၼဝဋ္ "ရွိ လွ်င္ "ဝိပါကဝဋ္ "အၿမဲျဖစ္ပါတယ္။ " ဝိပါကဝဋ္ " ေဝဒနာ ရွိရင္ တဏွာ စေသာ " ကိေလသဝဋ္ " ျဖစ္ျပန္ပါတယ္။အဲဒီလို အေၾကာင္းအက်ိဳး ဆက္စပ္လ်က္ ပတ္ခ်ာ လည္ေနေသာတရားတို႔ကို"ဝဋ္" လို ့ေခၚရတာပါ။

ေလးပါးသစၥာရွိတဲ့အနက္...
ဒီ " ဝဋ္( ၃ )ပါး " က ကၽြတ္လြတ္ရာဌာနကုိ နိေရာဓသစၥာ(နိဗၺာန္)လုိ႔ ေခၚပါတယ္။
နိေရာဓသစၥာ အနက္ ( ၄ ) ခ်က္ရွိပါတယ္။

၁။ နိႆရဏေဌာ = ဒုကၡလက္မွ ထြက္ေျမာက္ လြတ္လပ္ျခင္း သေဘာ။

၂။ ပဝိေဝကေဌာ = ေႏွာင့္ယွက္ျခင္းတို႔မွ လြတ္ကင္းေသာ သေဘာ။

၃။ အသခၤတေဌာ = အဖန္ဖန္ျပဳျပင္ျခင္းမွ လြတ္ကင္းျခင္း သေဘာ။

၄။ အမတေဌာ = အဖန္ဖန္ေသျခင္းမွ လြတ္ကင္းေသာ သေဘာ တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ။

ဒုကၡလက္မွ ထြက္ေျမာက္ လြတ္လပ္ျခင္း သေဘာ ျဖစ္တဲ့ "နိႆရဏေ႒ာ" ဆုိတာ "ဝဋ္ သုံးပါး " ကၽြတ္လြတ္တဲ့ အနက္သေဘာပါပဲ။
ဒါ့ေၾကာင့္ ခုနေျပာသလို ..
ဒီ " ဝဋ္( ၃ )ပါး " က ကၽြတ္လြတ္ရာဌာနကုိ နိေရာဓသစၥာ(နိဗၺာန္)လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ဝဋ္ လည္တာသိ မွ ဝဋ္ကၽြတ္ခ်င္ မွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဝဋ္လည္ေနတာ ကုိ ေရွးဦးစြာေဖၚျပပါရေစ။
မုိးကုတ္ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ေဟာတာက..
"အဝိဇၨာ နဲ႔ တဏွာ " ကုိ "ကိေလသဝဋ္" လုိ႔ ေခၚပါတယ္။
"ကုသုိလ္ကံ နဲ႔ အကုသုိလ္ကံ"ကုိ ေတာ့ "ကမၼဝဋ္"လုိ႔ေခၚပါတယ္။
" ဝိပါကဝဋ္"ဆုိတာကေတာ့ "႐ုပ္နာမ္ခႏၶာ"လုိ႔ သာမွတ္ထားလိုက္ပါ..တဲ့။
"ကိေလသဝဋ္" ေၾကာင့္ "ကမၼဝဋ္ " ျဖစ္တယ္။ "ကမၼဝဋ္" ေၾကာင့္ " ဝိပါကဝဋ္" ျဖစ္တယ္။
(၁) ကိေလသဝဋ္က (၂) ကမၼ၀ဋ္ျဖစ္။ (၂) ကမၼဝဋ္က (၃) ဝိပါကဝဋ္ ျဖစ္တယ္။
အထက္ကေျပာခဲ့သလို ဓမၼမိတ္ေဆြတုိ႔က "ဝိပါကဝဋ္ "ထဲမွာ ေရာက္ေနပါတယ္။ တဖန္ အခုေရာက္ေနတဲ့ "ဝိပါကဝဋ္"ထဲကေနၿပီး "ကိေလသဝဋ္" ကို ျပန္သြားဦးမယ္ဆုိရင္ "ကမၼဝဋ္ "လာေတာ့မွာပါပဲ။

"ကမၼဝဋ္" ျဖစ္ရင္ ေနာက္ဘဝဆုိတဲ့ " ဝိပါကဝဋ္" ထဲ ေရာက္ဦးမွာပါပဲ။
ဒီေတာ့ ေၾသာ္ ......
"ဝဋ္ "ဆုိတာ ဒီလုိလည္တာကုိ ဆုိလိုတာ။
ဥပမာ..
ေမြးလာလို ့.. ေျခမပါ လက္မပါတာကုိ ဆုိလိုတာမဟုတ္ပါဘူး။
အခု မိမိတုိ႔ ဟာ " ဝိပါကဝဋ္ "ထဲ ေရာက္ေနပါလားလုိ႔ သိထားရပါမယ္။ ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ရင္ မိမိတို ့၊ဓမၼမိတ္ေဆြတုိ႔ လူျဖစ္ေနတာဟာ ကံေကာင္းလုိ႔ လူျဖစ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါ " ဝဋ္ "သင့္ေနတာပါ။ အခုေနရတဲ့ ႐ုပ္နာမ္ခႏၶာဟာ သစၥာနဲ႔ ဖဲြ႕ၾကည့္ေတာ့ ဒုကၡသစၥာ ပါ ပဲ။ ဒီေတာ့ ဒုကၡဝဋ္ မကၽြတ္ေသးဘူး လို ့ဆ္ိုလိုတာပါ။ ေနာက္က "ကိေလသဝဋ္ " "ကမၼဝဋ္" တုိ႔က ျပဳျပင္စီမံလုိက္တဲ့ ဒီ႐ုပ္နာမ္ခႏၶာႀကီးထဲမွာ အုိ-နာ-ေသေတြ ပါေနတယ္။ ပါေနေတာ့ "ဒုကၡသစၥာ"လည္း ဟုတ္တယ္။ အသုဘေကာင္ႀကီးလည္းဟုတ္တယ္။ ဒီေတာ့ ဒီ “အုိ-နာ-ေသ ႐ုပ္နာမ္ခႏၶာႀကီး၊ အသုဘခႏၶာႀကီးကုိ မိမိတို ့မွာ ဘယ္သြားသြား ထမ္းသြားေနရေတာ့ ဒါ ဝဋ္ ႀကီးလုိက္ေနတာ။ ဒီ ႐ုပ္နာမ္ခႏၶာဝန္ႀကီးကုိ ထမ္းထမ္းသြားေနရေတာ့ ဝန္ထမ္းသမားသက္သက္ပါပဲ။ ဒီဝန္ႀကီးကုိ မခ်ႏုိင္ေသးဘူး။ ဒီခႏၶာႀကီးကုိ အခုလဲ ထမ္းေကာင္းတုန္းပဲ။ ေနာင္လဲ ေတာင္ေဝွးေထာက္ၿပီး ထမ္းရဦးမွာပဲ။ ေနာက္ ....ေလးဘက္ေထာက္သြားၿပီးေတာ့လဲ ထမ္းရဦးမွာပဲ။ ဒီလုိ အုိတတ္ နာတတ္ ေသတတ္တဲ့ ခႏၶာႀကီးကုိ သြားေလရာထမ္းသြားေနရာတာဟာ အရိယာမ်က္လုံး၊ သမၼာဒိ႒ိမ်က္လုံးနဲ႔ၾကည့္ရင္ "ဝဋ္ေကာင္ႀကီး" အစစ္ပဲဆုိတာ ျမင္ရတာပါပဲ။
"ေခြးနာ လည္ပတ္ႀကီး” ျမင္မွ “ဝဋ္ေခြးႀကီး”လုိ႔ထင္တယ္။ ေျခမပါ၊ လက္မပါ၊ မ်က္စိတစ္ဖက္မပါ ႏူနာက်ဳိးကန္းေတြျမင္မွ ဝဋ္ေကာင္ လုိ႔ထင္ေနတယ္။ မိမိတုိ႔လည္း ဝဋ္ေကာင္ ပါပဲ။ ဝဋ္ေကာင္မွ ဝဋ္ေကာင္အစစ္။ အခု " ဝိပါကဝဋ္ "ထဲေရာက္ေနေတာ့ မိမိတို ့ခႏၶာႀကီး ဟာ ၉၆-ပါး ေရာဂါေဝဒနာေတြ လာျပန္ရင္လဲ ဒီခႏၶာႀကီးက အကုန္လက္ခံရတယ္။ ဒီ ခႏၶာႀကီးထဲမွာ ဘယ္ေတာ့မွ အနာေရာဂါ နဲ ့ မကင္းဘူး။ ထမင္းဆာတဲ့...ေရာဂါ၊ ေရဆာတဲ့...ေရာဂါ၊ က်င္ႀကီး က်င္ငယ္စြန္႔ရတဲ့...ေရာဂါ၊ အေအးဒဏ္အပူဒဏ္ခံရတဲ့....ေရာဂါ စတဲ့ အနာေရာဂါေတြဟာ ခႏၶာကုိယ္ထဲမွာ တစ္ပုံႀကီးရွိေနပါတယ္.. လို ့ ဆရာေတာ္ႀကီးက ေဟာေတာ္မူပါတယ္။

ဒီေတာ့ " ဝိပါကဝဋ္ " ထဲေရာက္ေနေတာ့ ဘယ္ေတာ့ ကၽြတ္မွာတုံးဆုိေတာ့....ဒီ "အဝိဇၨာ ၊တဏွာ"ဆုိတဲ့ " ကိေလသဝဋ္" ကုိ ျဖတ္ႏုိင္တဲ့ " မဂ္ဉာဏ္ဖုိလ္ဉာဏ္ " မရႏိုင္ေသးသေ႐ြ႕ ဒီ ဝဋ္က ဘယ္ေတာ့မွ မကၽြတ္ပါဘူး။ " ကိေလသဝဋ္ " မခ်ဳပ္ေသးသေ႐ြ႕ " ကမၼဝဋ္"ဆက္ျဖစ္ေနမွာပါပဲ။ " ကမၼဝဋ္ "မျပတ္သေ႐ြ႕ " ဝိပါကဝဋ္" ကေတာ့ဆက္ျဖစ္ေနမွာပါပဲ။ ဒီေတာ့ ဓမၼမိတ္ေဆြတုိ႔မွာ ကံ ရဲ ့စီမံသလုိခံရေတာ့ ေရာဂါမ်ဳိးစုံေပါက္လာၿပီး “ကံနာဝဋ္နာ” သင့္ေနတာပါပဲ။

ကိေလသာ ရဲ ့စီမံသလုိလဲ ခံေနရတယ္။
" အဝိဇၨာ ၊ တဏွာ " ဆုိတဲ့ ကိေလသာ က ခုိင္းလုိက္ စီမံလုိက္ ျပန္ရင္လဲ၊ ဒီ႐ုပ္နာမ္ခႏၶာႀကီး ဟာ မသြားမလာ ပဲ ေနလုိ႔မရဘူး။ မျငင္းဆန္ရဲဘူး။ "ကိေလသာ" ေစခုိင္းရာလုပ္ရတယ္။
လုပ္ရေတာ့ သူဟာ“ကၽြန္ဝဋ္ေကာင္”ပါပဲ။ ဒီ "ဝဋ္သုံးပါး " တစ္ပါးပါးက စီမံလုိက္ေတာ့ ခံရတာပါပဲ။ ဒါေတာ့ "ကၽြန္ဝဋ္ေကာင္" ေပါ့။ " ဝဋ္ "ကၽြတ္ေၾကာင္းတရားက
မရေသးေတာ့ " ဝဋ္ " မကၽြတ္ေသးဘူးေပါ့။

ဒီေတာ့ "ကိေလသဝဋ္ " မခ်ဳပ္သေ႐ြ႕၊ "ကမၼဝဋ္ " မခ်ဳပ္သေ႐ြ႕ ၊ "ဝိပါကဝဋ္(အက်ဳိးေပးဝဋ္) " ေတာ့ ခံရမွာပဲ။ ဒါျဖင့္
" ကိေလသဝဋ္" ျဖတ္မွပဲ။ ဒါျဖတ္မွ " ကမၼဝဋ္" ျပတ္ပါလိမ့္မယ္။ "ကမၼဝဋ္" ျပတ္မွ ဒီ " ဝိပါကဝဋ္ " က ကၽြတ္မွာပါ။ အခု
" ဝိပါကဝဋ္ "ထဲေရာက္ေနတုန္းမွာ ဒီ "ကိေလသဝဋ္ " ျပန္ေပါက္ရင္ ေနာက္ ဒီ " ဝိပါက၀ဋ္ " ႀကီးမ်ဳိး ျပန္ရဦးမွာပဲ။

"အဝိဇၨာ၊ တဏွာ"ဆုိတဲ့ "ကိေလသဝဋ္" ေတြ ေပါက္ပြားေနေတာ့၊ ဒီ "အဝိဇၨာ တဏွာ " ခုိင္းသမွ် လုပ္ေနၾကရတယ္။
ဥပမာ..
သူမ်ားေတြ ကုိၾကည့္။ သူမ်ားေတြ တုိက္နဲ႔ကားနဲ႔ ေနရတယ္။ မိမိ အျဖစ္ေတြက ညံ့ေသးတယ္ လုိ႔ မိစၧာဉာဏ္ အဝိဇၨာ က အသိေပးလိုက္ေတာ့ သူတုိ႔လုိ ႀကီးပြားခ်င္တဲ့
"တဏွာ"က ကပ္ပါလာပါတယ္။ ဒီ "အဝိဇၨာ၊တဏွာ" က "ကိေလသဝဋ္" ေပါက္ပြားေတာ့ ကာယကံ ဝစီကံ မေနာကံ နဲ႔ ႀကိဳးစားလုိက္ရင္ ဒါ "ကမၼဝဋ္ "ဆိုတာ လာၿပီေပါ့။ "ကမၼဝဋ္" ျဖစ္ေတာ့ ဒီမွာ စုတိမေန၊ ေသလြန္ရင္ "ဝိပါကဝဋ္ "ဆုိတဲ့ ခုလို ႐ုပ္နာမ္ခႏၶာႀကီး ေပၚလာပါလိမ့္မယ္။

" ကိေလသဝဋ္ " ေပါက္ပြားလုိ႔ "ကမၼဝဋ္ "လုပ္ျဖစ္တယ္။ " ကမၼဝဋ္ "လုပ္ျဖစ္ေတာ့ ေနာင္ဘဝ ဆုိတဲ့ " ဝိပါကဝဋ္ " လာရမွာပဲ။ ေနာင္ဘဝ " ဝိပါကဝဋ္ "လာရင္ ဒီအထဲက " ကိေလသဝဋ္ " ေပါက္ပြားဦးမွာပါပဲ။ ဒီေတာ့ .. ဓမၼမိတ္ေဆြတုိ႔မွာ ထြက္ေပါက္ကုိမရွိပါဘူး။ အဝိုင္းေျပးပဲ ေျပးေနရတယ္။ တသံသရာ လုံး ဒီအဝိုင္းေျပး ေျပးေနရပါတယ္။ အဲဒီလို အဝိုင္းေျပး ေျပးေနေတာ့ နားခြင့္လမရၾကပါဘူး၊ တေျပးထဲ ေျပးေနတာပါပဲ။
က႐ြတ္ ကင္းေလွ်ာက္သလုိ၊ တစ္ပတ္ၿပီးတစ္ပတ္၊ အပတ္ေပါင္း မေရမတြက္ႏုိင္ေအာင္ ေျပးေနရတယ္။ ဘယ္ေတာ့ဆုံးမွာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ မဆုံးပါဘူး။ ဒါ တသံသရာလုံး ေနခဲ့ရတာ။ ဘုရားေတာင္ အစ ရွာမေတြ႕ဘူး။ ဒီလုိ ဝိုင္းေန-လည္ေန (ပတ္ေျပးေန)တာ လူတစ္ေယာက္ ရဲ ့အစရွာမေတြ႕ႏုိင္ပါဘူး။ ဝိုင္းေနတာေတာ့ ၾကက္ဥလုိပါပဲ အစရွာမေတြ႕ဘူး။ အဲဒီ အဝိုင္းဇာတ္ ကို အခုလို အသိတရားရွိတဲ့ အခ်ိန္မွာ သတ္ရင္သတ္၊ မသတ္ရင္ ေနာက္ ဒီအဝိုင္း ဇာတ္သိမ္းဖုိ႔ မျမင္ေတာ့ဘူး။ ေနာက္ အခုလို အခြင့္ေရးရဖို ့လည္း လမ္းမျမင္ပါဘူး။

ဒီေတာ့... ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့..
" ဝဋ္သုံးပါး "ကုိ ကုိယ္တုိင္လည္တတ္ၿပီ လို ထက္ပါတယ္။ ဝဋ္လည္တယ္ ဆိုတာ သေဘာေပါက္ၿပီလို ့ေအာက္ေမ့ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ႀကီးက ဘယ္လို ေဟာသလဲ ဆိုေတာ့...
"ဦးေခါင္းေျပာင္းခ်င္တဲ့ သေဘာေပါ့" ....တဲ့။
ဇာတ္ေတာ္ထဲ မွာပါတဲ့ ဥပရိမိဖုရားႀကီးဟာ ေသေတာ့ ေနာက္ေခ်းပုိး သြားျဖစ္တယ္။ ေနာက္ေခ်းပုိး ဘဝ ကေနၿပီး ကုိယ့္ဟာကုိယ္ စဥ္းစားစမ္း၊ တခါထဲ ေက်ာက္ခဲေရထဲခ်လုိက္သလုိ ျမွဳပ္သြားတာပဲ။ ၿပီးေတာ့ ေရွးတုံးက..အေမတစ္ေယာက္ဟာ သားကေလးခင္ၿပီး ေသသြားတာနဲ႔ ေတာထဲမွာ ေခြးႀကီးသြားျဖစ္တယ္။ လူ႔ေခါင္းက ေခြးေခါင္းေျပာင္းသြားတယ္။
သားကေလးခင္တဲ့ "ကိေလသဝဋ္ " ေၾကာင့္ စုိးရိမ္ေၾကာင့္ၾကတဲ့ " ကမၼဝဋ္ " လုပ္လုိက္ေတာ့ " ကမၼဝဋ္ "ရဲ႕တန္ခုိးသတၱိေၾကာင့္ စုေတစိတ္က်ၿပီး ေခြးႀကီးသြားျဖစ္ရတယ္။
ဘုရားလက္ထက္က ဦးတိႆႀကီးဟာ ေဇတဝန္ေက်ာင္းမွာ သူ႕သကၤန္းကုိစဲြတဲ့ " ကိေလသဝဋ္" ေၾကာင့္ သူ႕သကၤန္းမွာ သန္းႀကီး သြားျဖစ္တယ္။ ရဟန္းေခါင္းက သန္းေခါင္း သြားျဖစ္တယ္။ မိမိတို ့၊ ဓမၼမိတ္ေဆြတုိ႔ ေခါင္းေပၚကသန္းေတြ ဟာဘယ္ကလာတယ္သတုံး.. ဆိုေတာ့
မိမိတို ့အေပၚသံေယာဇဥ္ျဖစ္ၾကတဲ့ ဖုိးေအဖြားေအ၊ အေမအေဖေတြက လာတာပါ။ ဓာတ္သဘာဝ ခ်ည္း ေတြ ပဲလို ့ထင္မေနၾကပါနဲ ့...တဲ့။ ဒါကို မသိေတာ့ သန္းဥေတြကုိ တုပ္ရတာ နဲ႔ သန္း ရွာလြင့္ပစ္ရတာနဲ႔၊ အဖုိးအဖြား အေမအေဖကုိ ဖ်က္ဆီးၾကတယ္။ မိမိတို ့၊ ဓမၼမိတ္ေဆြတုိ႔လည္း ဒီအတုိင္းပါပဲ...တဲ့။
"အဝိဇၨာ နဲ႔ တဏွာ" ခ်ဳပ္ေအာင္မလုပ္ႏုိင္ရင္ ဒီလုိခင္တြယ္တဲ့ သားသမီးေခါင္းေပၚသြားၿပီး ေပ်ာ္ရဦးမွာပါပဲ။ ဒီေတာ့ ဝဋ္ကၽြတ္ေအာင္လုပ္ရင္လုပ္။ မလုပ္ရင္ ေခါင္းေျပာင္းရမွာေတာ့ ေသခ်ာၿပီ လို ့ဆံုးမေတာ္မူပါတယ္။
"သုတၱနိပါတ္"ထဲမွာ ..
လူတစ္ေယာက္ဟာ သူ႔မိန္းမကုိ စဲြလမ္းေသသြားတာနဲ႔ သူ႔မိန္းမအိမ္မွာ ေခြးသြားျဖစ္တယ္။ သူ႔မိန္းမကုိ ခင္လုိ႔ ေခြးသြားျဖစ္္တာ။
ေခြးက သံေယာဇဥ္ရွိလုိ႔ သူသြားတုိင္း ေနာက္ကလုိက္ေနေတာ့ သူ႔မွာ ေခြးမုဆုိးမ လုိ႔ အေခၚခံရတဲ့အတြက္ သူက ေခြးကုိ တိတ္တဆိတ္သတ္ပစ္လုိက္တယ္။ အဲဒီေတာ့ သိပ္ၿပီးႂကြားမေနနဲ႔။ ဝဋ္ကၽြတ္မွ ႂကြားပါ။ အခုႂကြားေနတာကေတာ့ ခဏေလးပဲ။ ေခါင္းမေျပာင္းခင္ပါ။ ေတာ္ေတာ္ၾကာ ဂ်ဳိႀကီးကားယားနဲ႔ လာခ်င္လာမွာ။ အစြယ္ေငါေငါနဲ႔ လာခ်င္လာမွာ။ ဝဋ္မကၽြတ္သေ႐ြ႕ စိတ္ခ် လက္ခ်ေနတဲ့ပုဂၢိဳလ္ ဟာ ေလာဘနဲ႔႐ူး၊ ေဒါသနဲ႔႐ူး၊ ေမာဟနဲ႔႐ူးတဲ့ လူပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအ႐ူးသုံးပါး တစ္ပါးပါး နဲ ့ျဖစ္လုိ႔သာ၊ မိမိတုိ႔ မွာ ဝဋ္မကၽြတ္ ခ်င္တာပါပဲ။

အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရရင္ေတာ့..
ဓမၼမိတ္ေဆြတုိ႔ဟာ ေလာကအေန နဲ႔ လူႀကီးလူေကာင္းေတြပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ သစၥာအေနနဲ႔ေျပာရရင္ "အဝိဇၨာတဏွာ"ခ်ဳပ္ေအာင္ မလုပ္သေ႐ြ႕ ဥမၼတၱက( အ႐ူး) ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ေခါင္းေျပာင္းတာ သူ႔အလုပ္ပါပဲ။ ေခါင္းေျပာင္းၿပီးေခြးႀကီးျဖစ္ေတာ့ ကုိယ့္သားသမီးအရင္းရဲ႕ အ႐ုိက္ခံရမွာပဲ။ သူ႔အေမ ေခြးျဖစ္မွန္းမသိလုိ႔ ႐ုိက္တာ။ေခြးျဖစ္ေအာင္လုပ္တဲ့လူဟာ အ႐ုိက္ခံရ တာနည္းပါေသးတယ္။ သားသမီးေတြ နဲ ့ပါတ္သက္ၿပီး ေခြးျဖစ္ရတဲ့ ဝတၳဳေပါင္း အေတာ္မ်ားပါၿပီ။"အ႐ူး"မေပ်ာက္သေ႐ြ႕ အဝိုင္းေျပး႐ုံပါပဲ။ ေခါင္းေျပာင္း႐ုံးပါပဲ။
ဒီေတာ့ မိမိတုိ႔ ၊ ဓမၼမိတ္ေဆြတို ့ဟာ အ႐ူး ဗုံတီးေျမွာက္တဲ့အလုပ္ေတြ မလုပ္ၾကေတာ့ဖို ့လိုပါတယ္။
"ကုိယ့္အ႐ူး" ေပ်ာက္ေအာင္ ကိုယ္လုပ္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အ႐ူးေပ်ာက္ဖုိ႔ရာ "အဝိဇၨာနဲ႔တဏွာ"ဆုိတဲ့ “ကိေလသာ အ႐ူး”ကုိ "မဂ္ဓား" နဲ႔ ျဖတ္ၾကေပေတာ့..လို ့ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တဲ့ ..
" ဝဋ္( ၃ )ပါး " ျဖတ္ပံု တရားေတာ္ ကို တင္ျပရင္း မွ်ေဝကုသိုလ္ျပဳလိုက္ပါတယ္။

( ခႏၶာ-၅ပါးတစ္ဦး )
•••••••••••••••••••••••••••••
လက္ကိုင္ဖုန္း ျဖင့္ စာစီရျခင္းျဖစ္သည့္အတြက္ သတ္ပံုမွားယြင္းမႈမ်ား ေတြ ့ရွိပါက သည္းခံခြင့္လႊတ္ၿပီး ျပင္ဆင္ဖတ္ရႈေပးပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံပါသည္။(ခႏၶာ-၅ပါးတစ္ဦး)